Κώστα Καραστάθη, «Οι Έλληνες από το Άρβανον»

Από την εποχή του κομμουνιστικού αθεϊστικού καθεστώτος στην Αλβανία η γειτονική χώρα ε- πιχειρεί με προπαγανδιστικό τρόπο να διεκδι- κήσει τους υπερήφανους Έλληνες Αρβανίτες – ή,ορθότερα,τους αρβανιτόφωνους συμπατριώ- τες μας.

Επειδή στην εποχή μας είναι απαραίτητο να ξέ- ρουμε την Ιστορία μας και επειδή οι προπα- γάνδες και οι σκοπιμότητες καθίστανται έντο- νες και διαβρωτικές,θεωρώ πολύ χρήσιμο το πρόσφατο βιβλίο του Κώστα Καραστάθη με τίτλο: «Έλληνες από το Άρβανον» και υπότιτλο «Η αλήθεια για την ταυτότητα των Αρβανιτών ε- ποίκων μας».Η ιστορική μελέτη του διακεκριμένου και πολυβραβευμένου συγγραφέως και εκ- παιδευτικού έχει εκδοθεί από τις εκδόσεις ΑΘΩΣ το 2014,μόλις προ ολίγων ημερών,και δίνει τη δυ- νατότητα σε όλους μας,ειδικούς και μη,να μάθουμε περισσότερα για την καταγωγή,τη συνείδηση και το γλωσσικό ιδίωμα των αρβανιτοφώνων.

Ο Κώστας Καραστάθης,με τεκμηριωμένο και κατανοητό λόγο,κατορθώνει να παρουσιάσει τα κυρι- ότερα συμπεράσματα των μελετών ειδικών ιστορικών και βαλκανιολόγων για το θέμα αυτό.Αφορ- μή έλαβε από τα αρβανίτικα τοπωνύμια του χωριού του,της Μαλεσίνας Λοκρίδος.Μας δίνει με πειστικότητα τις απαντήσεις και μας πείθει ότι άλλο πράγμα είναι οι Αλβανοί και άλλο οι Αρβα- νίτες.Οι Αλβανοί αποκαλούν τη φυλή τους Σκιπετάρ και τη χώρα τους Σκιπερία,χώρα των αετών,ε- νώ ο όρος «Αρβανίτης» σημαίνει τον Έλληνα από το Άρβανον ή Άρβωνα,δηλαδή τη Βόρειο Ήπει- ρο.Βυζαντινοί συγγραφείς,όπως η Άννα Κομνηνή,προσδιορίζουν το Άρβανον ως περιοχή της Ηπεί- ρου,από την οποία κατέβηκαν κατά τον 13ο και 14ο αιώνα Έλληνες Βορειοηπειρώτες προς την Αττι- κή και την Πελοπόννησο. 

Γιατί έφυγαν από τον τόπο τους; Άλλοι διότι κυνηγήθηκαν από τους Σέρβους του Στεφάνου Δουσάν και άλλοι διότι εκλήθησαν ως ικανοί στρατιώτες (μισθοφόροι) από τους αυτοκράτορες της ύστερης βυζαντινής περιόδου.Μετά την Άλωση οι Αρβανίτες αυτοί,δηλαδή οι Έλληνες που μιλούσαν και ελ- ληνικά και αρβανίτικα,έφυγαν κυρίως προς την Ιταλία και μάλιστα στρατολογήθηκαν ως μισθοφό- ροι (stradioti) από τους δόγηδες της Βενετίας.Στα βενετικά αρχεία σώζονται έγγραφα που καταγρά- φουν την ελληνική συνείδηση των Αρβανιτών.Οι ίδιοι δηλώνουν την ελληνική εθνικότητά τους και οι Βενετοί δημόσιοι λειτουργοί την καταγράφουν.

Σήμερα,ορισμένοι ανιστόρητοι ή προπαγανδιστές επιχειρούν να ταυτίσουν το διαφορετικό γλωσσικό ιδίωμα με μία δήθεν διαφορετική εθνική ταυτότητα.Όμως οι αρβανιτόφωνοι Έλληνες με τη συμμε- τοχή τους στους εθνικούς αγώνες και με κάθε άλλη εκδήλωση δηλώνουν ότι ουδεμία σχέση έχουν με τους Αλβανούς,τη γλώσσα τους και τον πολιτισμό τους.Ο Κ. Καραστάθης παρουσιάζει μαρτυρίες Αρβανιτών Ελλήνων οι οποίοι πολέμησαν το 1940 και ομολογούν ότι,όταν μπήκαν με τον Στρατό μας στην Αλβανία,δεν μπορούσαν να συνεννοηθούν.Τα αλβανικά έχουν μεγάλες διαφορές από τα αρβανίτικα και η διγλωσσία των Αρβανιτών δεν υποδηλώνει διαφορετική εθνική συνείδηση.

Στα Βαλκάνια και στη Μικρά Ασία έχουμε παρατηρήσει και άλλα φαινόμενα όπου η διάλεκτος δι- αφέρει από την πραγματική εθνική ταυτότητα.Έχουμε δει Έλληνες να μιλούν ελληνοβουλγαρικές διαλέκτους στη Μακεδονία,τουρκικά στην Καππαδοκία,βλαχικά στη Θεσσαλία και την Ήπειρο,πα- ραμένοντας ταυτόχρονα πιστοί στην ελληνική πατρίδα και την Ορθόδοξη Εκκλησία.Αντιθέτως,έ- χουμε δει Τουρκοκρητικούς και Τουρκοκυπρίους να μιλούν ελληνικά,αλλά να έχουν ανθελληνικό φρόνημα και να σφάζουν Έλληνες.Οι σοβαροί μελετητές παραδέχονται ότι κατά τους προηγούμε- νους αιώνες,στα εδάφη όπου έζησε ο Ελληνισμός,η Ορθοδοξία και όχι το γλωσσικό ιδίωμα ήταν το κύριο στοιχείο διατηρήσεως της ελληνικότητας.Η γλώσσα μας είναι βεβαίως σημαντικότατο στοι- χείο της εθνικής μας ιδιοπροσωπίας,αλλά οι αρβανιτόφωνοι,σλαβόφωνοι και γενικά αλλόγλωσσοι και δίγλωσσοι αδελφοί μας είναι εξίσου Έλληνες.

Το βιβλίο του Κώστα Καραστάθη «Οι Ελληνες από το Αρβανον» απαντά στους αμφισβητίες.

Κωνσταντίνος Χολέβας

 Πολιτικός επιστήμων

Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΡΒΑΝΙΤΩΝ

«Λίκνον της Ελλάδος»,«κοιτίς του ελληνισμού»,«εύανδρος» και άλλοι τιμητικοί χαρακτηρισμοί κοσμούν την Ήπειρο.Θα μπο- ρούσαμε και «καρδιά της Ελλάδας» να τη χαρακτηρίσουμε,α- φού αυτή μέσα στους τελευταίους τριάντα αιώνες αιμοδοτεί συ-νεχώς την ελληνική χερσόνησο με αίμα πάντοτε ελληνικό,που άλλοτε ονομάζεται πελασγικό,άλλοτε αιολικό,άλλοτε δωρικό και την τελευταία φορά,κατά τους 14ο και 15ο αιώνες μ.Χ.,η- πειρωτικό! 

Οι κάτοικοι της Αλβανίας από το τέλος του 13ου αι. ήδη προσ- διορίζονταν από τους άλλους λαούς ως Αλβανοί,δηλαδή με ένα εθνωνυμικό,το οποίο και οι ίδιοι,έστω και ανεπίσημα,είχαν απο- δεχθεί. 

Εάν λοιπόν οι έποικοι,που έφθασαν στην Ελλάδα περί τα μέσα του 14ου αιώνα κατόπιν προσκλήσεων διαφόρων ηγεμόνων,ή- σαν Αλβανοί,φυσικότατο θα ήταν να δηλώνουν Αλβανοί και ο ελληνικός λαός να τους αποκαλεί Αλβανούς.Ωστόσο, αυτό δεν έγινε ποτέ!

Ο ελληνικός λαός,αγνοώντας τους βυζαντινούς ιστορικούς του,αποκαλούσε από τότε και αποκαλεί μέχρι σήμερα Αρβανίτες τους εποίκους αυτούς,όπως και οι ίδιοι θεωρούσαν τον εαυτό τους,ως Έλ- ληνες δηλαδή από το Άρβανο.Η εθνική μνήμη του ελληνικού λαού αποδεικνύεται εγκυρότερη και ι- σχυρότερη του ιστορικού λόγου.Οι Αρβανίτες της Ελλάδας,έχοντας τις ρίζες τους στο πανάρχαιο ελ- ληνικό Άρβανο,ουδέποτε αποδέχτηκαν ως δικό τους εθνωνυμικό τον όρο Αλβανοί,όπως πράττουν μέχρι σήμερα και οι Σουλιώτες και οι Χιμαραίοι και οι Σπαθιώτες και όλοι οι Βορειοηπειρώτες.Πά- ντοτε διακήρυσσαν ότι είναι Έλληνες Αρβανίτες.Αυτά σημαίνουν ότι πίσω από το εθνωνυμικό Αλ- βανός και το πατριδωνυμικό Αρβανίτης υφίστανται δύο διαφορετικοί λαοί,οι Αλβανοί και οι Έλλη- νες. 

Ο Βρετανός καθηγητής P. Trudgill ύστερα από επιτόπιες έρευνες διαπιστώνει ότι: «Οι άνθρωποι για τους εαυτούς τους αναφέρονται όχι ως Αλβανοί,αλλά ως Αρβανίτες,λαλούν: Ἀρβανίτης» («The peo- ple themselves are refferred,not as Albanians,but as Arvanites,sing: Arvanitis».) 

Γιατί, πράγματι,όπως μαρτυρούν και πολλές σημαντικές ιστορικές μαρτυρίες,που καταγράφονται στο βιβλίο Έλληνες από το Άρβανον,τη συντριπτική πλειοψηφία των εποίκων της νότιας Ελλάδας και ορισμένων νησιών απετέλεσαν δίγλωσσοι,ελληνόφωνοι και αρβανιτόφωνοι,Ηπειρώτες Έλληνες και λιγοστοί μόνον από τους γείτονές τους,Αλβανούς. 

Και τούτο ακόμη για την αρβανιτοφωνία: ο συγχρωτισμός στον τόπο μας κατά την τελευταία εικο- σαετία γηραιών,γηγενών,αρβανιτόφωνων Ελλήνων και Αλβανών οικονομικών μεταναστών,παρέ- σχε ευκαιρίες στους πρώτους για απόπειρες επικοινωνίας στο αρβανίτικο ιδίωμα με τους δεύτερους, πλην όμως οι προσπάθειες απέβησαν άκαρπες.Το ίδιο είχε συμβεί και με τους αρβανιτόφωνους στρατιώτες μας,πριν από 73 χρόνια που βρέθηκαν στην Αλβανία κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο, καθώς μας βεβαιώνει ο ιστορικός Κ. Μπίρης.Το αρβανίτικο ιδίωμα ελάχιστα κοινά στοιχεία έχει με την αλβανική γλώσσα,με συνέπεια ο γνώστης του πρώτου να αδυνατεί να επικοινωνήσει με τον γνώστη της δεύτερης.Οι Αλβανοί δικαιολογούν το γεγονός,ισχυριζόμενοι ότι τα Αρβανίτικα είναι αρχαία Αλβανικά.Είναι όμως και γεμάτη από αρχαία ελληνικά όπως μας διαβεβαιώνουν ειδικοί ε- ρευνητές.Κατόπιν αυτών,δέον είναι να διευκρινιστεί ότι ο γνώστης του αρβανίτικου ιδιώματος δεν είναι και δεν πρέπει να ονομάζεται αλβανόφωνος,αλλά αρβανιτόφωνος. 

Απόσπασμα από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Καραστάθη, Έλληνες από το Άρβανον, των Εκδόσεων Άθως (Φεβρουάριος 2014,σελ. 436).

Περιεχόμενα του βιβλίου

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΑΡΒΩΝ - ΑΡΒΑΝΟΝ - ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ - ΑΡΒΑΝΙΤΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

Άρβων - Άρβανον

Ο όρος "Αρβανίτες"

Αρβανίτικη γλώσσα

ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΩΣ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ ΑΠΟ ΗΠΕΙΡΟ ΚΑΙ ΑΛΒΑΝΙΑ

Εμφύλιοι σπαραγμοί στην αυτοκρατορία

Οι καταπιέσεις των Αλβανών

Η κατάκτηση της Αλβανίας και της Ηπείρου από τον Δουσάν

Διωγμοί των Ελλήνων

Πόλεμοι των διαδόχων του Δουσάν

Κατάλυση του Αλβανικού δεσποτάτου

Κατάκτηση της Ηπείρου από τους Τούρκους

Καταπιέσεις για εξομωσία

ΟΙ ΜΑΖΙΚΟΙ ΕΠΟΙΚΙΣΜΟΙ

Εποικισμός Αττικής,Βοιωτίας και νότιας Εύβοιας

Εποικισμός Πελοποννήσου και νησιών

Ηπειρώτες πρόσφυγες στην Ευρώπη

ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ ΚΑΙ ΑΛΒΑΝΟΙ ΕΠΟΙΚΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Οι υστεροβυζαντινοί ιστορικοί περί των εποίκων

Οι ιστορικοί του 19ου αιώνα περί των εποίκων

ΤΕΚΜΗΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΕΠΟΙΚΩΝ ΑΡΒΑΝΙΤΩΝ

Παραδοχή της ελληνικότητας των Αρβανιτών από τους ιστορικούς και λογίους

Η βία εξώθησε ελληνόφωνους και αρβανιτόφωνους Ηπειρώτες στην Ελλάδα και η αρβανιτοφωνία κάλυψε την ελληνικότητά τους

Ποτέ Έλληνες έποικοι από την Ήπειρο δεν αυτοπροσδιορίζονταν ως Αλβανοί

Γεώργιος Πλήθων-Γεμιστός: Ο εποικισμός δεν άλλαξε σε τίποτε την ελληνικότητα της Πελοποννήσου

Ο αυτοκράτορας Μανουήλ Β' Παλαιολόγος ενέκρινε ανεπιφύλακτα τους εποικισμούς και κάνει λόγο για νεήλυδες Έλληνες κατοίκους

Οι αρχηγοί των εποίκων Αρβανιτών -όλοι Έλληνες- δίνουν τ' όνομά τους ή το όνομα του ηπειρώτικου χωριού τους στους οικισμούς που ιδρύουν.Παρουσία επιφανών αρβανιτόφωνων οικογενειών μεταξύ των εποίκων

Αρβανίτες και λοιποί Έλληνες: κοινά ήθη,έθιμα,παραδόσεις,χοροί κ.λπ.

Η ελληνικότητα μέσα από τα τραγούδια των Ελλήνων Αρβανιτών

Έγκυρες μαρτυρίες ιστορικών προσώπων περί της ελληνικότητας των Αρβανιτών

Αρβανίτες Ηπείρου: "Έλληνες Πελοποννήσιοι και Αρβανίτες είναι ένας και μόνον λαός"

Πυρήνας ελληνισμού το Άρβανο και πηγή μεταναστεύσεως Ελλήνων Αρβανιτών

Δίγλωσσοι οι Σουλιώτες,αλλά χωρίς καμιά συγγένεια με τα αλβανικά φύλα

Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός επιβεβαιώνει ότι η εκτεταμένη αλβανοφωνία στα ελληνικά χωριά της Ηπείρου,δεν μαρτυρεί αλβανική εθνότητα

Ο Ρήγας Βελεστινλής ξεχωρίζει τους Αρβανίτες από τους Αλβανούς

Μύθος ο εξελληνισμός πολλών Αλβανών στην Ελλάδα

Οι ρωμαιοκαθολικοί Ευρωπαίοι χρονικογράφοι απέφευγαν την εθνική ονομασία τους ακόμη και στα γραπτά τους και τους αποκαλούσαν... Αλβανούς!

Οι μεγάλοι αρχηγοί,που οδήγησαν τους εποίκους στην Ελλάδα

Αρβανίτες στρατιώτες στη Δύση μ' ελληνικά ονόματα

Οι Αρβανίτες συνεχίζουν την αρχαία ελληνική,λαϊκή τέχνη

Ήπειρος και Ακαρνανία δεν υπέστησαν καμιά επίδραση από βορρά

Εξισλαμισμένοι Αλβανοί και Έλληνες δεν ήρθαν ως έποικοι στην Ελλάδα

Απόδημοι δίγλωσσοι Βορειοηπειρώτες

Οι Κερκυραίοι αποκαλούσαν Αρβανίτες τους χριστιανούς της Ηπείρου

Η Ήπειρος κατά την Τουρκοκρατία είχε χάσει τ' όνομά της

Γερμανοί του 19ου αιώνα "μετρούν" τους Αρβανίτες του... 15ου αιώνα

Η αρβανιτοφωνία από μόνη της δεν αποτελεί αποδεικτικό στοιχείο εθνικότητας

Το σύνολο των εποίκων από Θεσπρωτία ήσαν Έλληνες,δίγλωσσοι ή μόνο ελληνόφωνοι

Από την Άρτα ως τον Αχελώο δεν εγκαταστάθηκαν Αλβανοί

Νησιά που εποικήθηκαν από Αρβανίτες

Οι Έλληνες έποικοι από την Ιλλυρία (Αλβανία)

Οι Έλληνες Βλάχοι έποικοι

Οι Αρβανίτες Κλέφτες

Ο θρυλικός Stradioti Μερκούριος Μπούας ήταν καθ' ομολογία του Έλληνας Ηπειρώτης

Οι Αρβανίτες υπήρξαν πρωτοπόροι σ' όλους τους αγώνες κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας

Ο ιδιωματικός ελληνικός γλωσσικός πλούτος των αρβανιτόφωνων χωριών

Αρβανίτες: Έλληνες σύμφωνα με τα πορίσματα και ανθρωπολογικών ερευνών

ΑΛΒΑΝΟΙ ΕΠΟΙΚΟΙ

Λιάπηδες έποικοι

Τόσκηδες έποικοι

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΡΒΑΝΙΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ

Έλληνες Αρβανίτες στρατιώτες στη Δύση

Συμμετοχή των Ελλήνων Αρβανιτών σε εξεγέρσεις κατά την Τουρκοκρατία

ΕΠΟΙΚΙΣΜΟΣ ΛΟΚΡΙΔΑΣ ΚΥΡΙΩΣ ΑΠΟ ΘΕΣΠΡΩΤΟΥΣ

Γενικά περί Θεσπρωτίας

Θεσπρωτοί εποικίζουν τη Λοκρίδα

Αντιπροσωπευτική εικόνα χωριού εποίκων

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

ΕΠΙΜΕΤΡΟΝ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΗΠΕΙΡΟΥ ΚΑΙ ΙΛΛΥΡΙΑΣ

Η Ήπειρος

Η νότια Ιλλυρία (Αλβανία)

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

Δυστυχώς,στο καλό βίντεο δεν έχουν σβηστεί δύο ρυπαρά σχόλια σκιπτάρ κατσαπλιάδων.

Βιογραφία και εργογραφία του Κ. Β. Καραστάθη δείτε: εδώ

Σχόλιο Γ.Β. Πέππα: Ο αρβανίτης Κ. Καραστάθης,με την πατριωτική γραφίδα του,διεκδικεί θέση δίπλα στην Μαρία Δέδε.Η μόνη ένστασή μου εστιάζεται στην πρόσκαιρη απώλεια των αρβα- νίτικων από τους Έλληνες Ηπειρώτες.Εκτιμώ ότι πρόκειται για ερμηνευτικό σφάλμα του συγγρα- φέα.Οι Αρβανίτες δέχτηκαν γλωσσικά δάνεια απ΄ τους σκιπτάρ,όπως και τούρκικα,σλαβικά και πρώτα λατινικά,αλλά δεν συνάγεται από πουθενά ότι εγκατέλειψαν το ιδίωμα και τους επεβλήθη κατόπιν απ΄αυτούς που το είχαν εν τω μεταξύ υιοθετήσει...

Εξάλλου,βυζαντιακά και της μεσαιωνικής Ελληνικής δάνεια (όπως κοροβές,κουσάρ) δείχνουν ότι το ιδίωμα αδιατάρακτα υπήρχε και μπολιαζόταν/εξελίσσετο.