Ντριδαστέδες (αρβανίτικες δίπλες),συνταγή και ετυμολόγηση

Ντριδαστέδες (ενικός: ντριδαστέ)  Δίπλες

  Υλικά

  1 κιλό αλεύρι σκληρό,1 ποτηράκι ελαιόλαδο,1 ποτήρι νερό,χυμό από ¹/₂ λεμόνι,λίγο αλάτι

  Για το σιρόπι:1 κιλό μέλι,2 ποτήρια ζάχαρη,3 ποτήρια νερό

  Εκτέλεση

  Σε λεκάνη ζυμώνουμε όλα τα υλικά μαζί μέχρι να σχηματιστεί μία ομοιόμορφη ζύμη.Ανοίγουμε φύλλα μέτρια σε μέγεθος και πάχος και τα κόβουμε σε λωρίδες πλάτους περίπου 3 πόντων και μήκους 8-10 πόντων και τις τυλίγουμε σαν φιόγκους.Σε κατσαρολάκι ετοιμάζουμε το σιρόπι βρά- ζοντας τα υλικά για μερικά λεπτά.Τηγανίζουμε τις δίπλες σε καυτό καλαμποκέλαιο να πάρουν χρυσό χρώμα και τις βουτάμε στη συνέχεια στο καυτό σιρόπι.Τέλος,αν θέλουμε,τις ραντίζουμε με καρυδόψιχα.

 Ο Δεκέμβριος ήταν μήνας χαράς στο χωριό.Τις γιορτές οι γυναίκες έφτιαχναν γλυκά,μελομα- κάρονα,στριφτά (ντριδαστέδες),παπουτσάκια και την παραμονή της Πρωτοχρονιάς τη βασιλόπι- τα.Για να τη φτιάξουν,έκαναν σχεδόν μια μέρα.Τη στόλιζαν με παραστάσεις ανάγλυφες από ζυμά- ρι μελωμένο ή ζαχαρωμένο και μπαχάρι,που απεικόνιζαν τον αρχηγό της οικογένειας,τον Άη Βασί- λη,τ΄ αμπέλι,το σπίτι κ.λπ.Οι φούρνοι έκαιγαν για το ψήσιμο της βασιλόπιτας και των ψωμιών.Πα- ντού μύριζε φρεσκοψημένο ψωμί.

Ας δούμε όμως και την ετυμολογία της λέξης.Παράγεται από το ρήμα ντρέδ που σημαίνει στρίβω,πλέκω,περιπλέκω.Από δω και το γνωστό ρηματικό επίθετο ιντρέδουρ=πλεκτός,στριφτός.Το θηλυκό είναι εντρέδουρα.Πολύ συχνά συναντάμε σε αρβανίτικα τραγούδια τον χαρακτηρισμό κοτσίδε εντρέδουρα,δηλ. πλεγμένη κοτσίδα.Η κοτσίδα ήταν περίπου σήμα κατατεθέν για την αρ- βανίτισσα,ειδικά για την νεαρή ανύπαντρη.

Το ντρέδ δεν είναι παρά το ρήμα της αρχαίας εντρέπω.Σήμαινε στρέφω,στρέφω τα νώτα,αλλοι- ώνω,τροποποιώ.Όπως φαίνεται και από την απλή ανάγνωση των δύο συνθετικών του ρήματος, έχουμε την έννοια του στρέφω προς τα μέσα,προς τα εντός,δηλαδή πλέκω,εμπλέκω.Στη μέση φωνή (εντρέπομαι) δημιουργείται μια μεταβολή της έννοιας:Όχι μόνο στρέφω τα νώτα,αλλά αυτό το κάνω επειδή αναγνωρίζω ανωτερότητα στον άλλον,του αποδίδω σεβασμό,τον ντρέπομαι δηλαδή.

Από το ντρέδ βγήκε και η ονομασία των περίφημων αρβανιτών πολεμιστών της Μεσσηνίας,των Ντρέδων.Τους είπαν έτσι επειδή ήταν υπολογίσιμοι ως αντίπαλοι,αξιόμαχοι,γενναίοι.Ο όρος περι- έχει μια νότα τρομακτικότητας: Ντρέδες σήμαινε και στριφνοί άνδρες,«γαμψές» προσωπικότητες, επίφοβοι,δηλ. μαχητές που επιφέρουν φόβο και τρόμο.

Παρατηρεί κανείς,μιλώντας και για ένα παραδοσιακό γλυκό των Χριστουγέννων,ότι καταλήγουμε στην μεγάλη αγκαλιά του ελληνικού έθνους και της ελληνικής γλώσσας.Οι αρβανίτες,ως κόσμος και ως σκέψη,ήταν και είναι αναπόσπαστο κομμάτι του ελληνισμού.

Γιάννης Βασ. Πέππας,Φιλόλογος-Συγγραφέας