Περί Χατζή Αναγνώστη Τζουρκατιώτη
Ιστορική έρευνα του ΔΗΜ. ΓΙΩΤΑ
Στις 2/5/2005 με πρωτοβουλία του "Συνδέσμου Αφιδναίων" έγινε στις Αφίδνες (Κιούρκα) αποκάλυψη μνημείου προς τιμήν του οπλαρχηγού του 1821 Αναγνώστη Κιουρκατιώτη ή Τζουρκατιώτη (η διαφορά οφείλεται στον Αττικό τσιτακισμό).
Εκ πρώτης όψεως αυτή καθ΄ εαυτή η ενέργεια είναι τιμητική για το γνωστό ήρωα του 1821 με μια ουσιώδη παράλειψη όμως που είναι η μη αναγραφή σ΄ αυτό της πατρίδας του που διαπιστωμένη ιστορικά είναι το ΜΕΝΙΔΙ.
Προσωπικά δεν θα είχα πρόβλημα να παραστώ στην αποκάλυψη του μνημείου,μετά την "τιμητική πρόσκληση" που μου απηύθυναν οι οργανωτές,αν στο "σύντομο ιστορικό" που συνόδευε την πρόσκληση δεν γινόταν σαφής αναφορά περί της δήθεν καταγωγής του ήρωα από τις Αφίδνες,κάτι εντελώς ανιστόρητο και αναπόδεικτο τόσο από την ιστορία όσο και από την δήθεν παράδοση,στην οποία αβασάνιστα κατέφυγαν ελλείψει άλλων στοιχείων οι οργανωτές.
Στην αναφερόμενη στην πρόσκληση βιβλιογραφία αναφέρονται τα Γενικά Αρχεία του Κράτους αόριστα,ενώ η μέχρι τώρα έρευνα σ΄ αυτά απολύτως τίποτα δεν έχει συνδέσει τον ήρωα με τα Κιούρκα ή Αφίδνες.
Αναφέρονται επίσης αόριστα “Μεγάλα Εγκυκλοπαιδικά Λεξικά” τα οποία είναι γνωστό ότι για το 1821 στην Αττική περιλαμβάνουν πολλά λάθη και παραλείψεις,τα δε πρόσφατα επαναλαμβάνουν ανέλεγκτα τα προγενέστερα (π.χ. περίπτωση της ΠΑΠΥΡΌΣ-ΛΑΡΟΥΣ-ΜΠΡΙΤΑΝΙΚΑ στην αναφορά των Μενιδιατών αδελφών Λεκκαίων κ.λπ.).
Η αναφορά στα δικά μου ιστορικά βιβλία είναι ατυχής,δεδομένου ότι σ΄ αυτά σαφώς αναφέρομαι ότι πατρίδα του Αναγνώστη Τζουρκατιώτη ή Αναγνώστη Μενιδιάτη,ήταν το Μενίδι Αττικής.
Στα σχόλια των τοπικών εφημερίδων των Αχαρνών για το γεγονός,και στα οποία αναφερόταν η ιστορική βεβαιότητα για την πατρίδα του ήρωα που ήταν το Μενίδι και στις σχετικές επιστολές του Δήμου και της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Αχαρνών προς τους οργανωτές,προστίθεται και ένα χαρακτηριστικό της Εφημερίδας "ΝΕΟΙ ΣΤΟΧΟΙ" της 5/5/2005.Γράφει ο σχολιαστής:"...πάντως έμεινε μια σκιά που μπορεί να χαλκεύει την ιστορική αλήθεια στο μέλλον.Οι κάτοικοι των Αφιδνών ή των Κιούρκων όπως ονομαζόταν παλιότερα,που θα βλέπουν μετά από λίγα χρόνια το μνημείο του Αναγνώστη Κιουρκατιώτη ... δεν θα συνδέουν συνειρμικά την καταγωγή του οπλαρχηγού με τα Κιούρκα;" Το σχόλιο αφιερώνεται ουσιαστικά στην Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Αχαρνών που αντιμετώπισε παθητικά και χλιαρά την περίπτωση,νομιμοποιώντας τα επιδιωκόμενα από τους οργανωτές,με την παρουσία της.
Κατά την άποψή μου,πράγματι αυτό αποτελεί μια έμμεση αλλά σαφή τελικά επιχειρούμενη παραχάραξη της ιστορίας της Αττικής,τα κίνητρα της οποίας θυμίζουν κάτι φαιδρό που έγινε μετά τη Γαλλική Επανάσταση,όταν μερικοί από τους πρωταγωνιστές της,αναδειχθέντες από τη λαϊκή βάση που ανέτρεψε τη βασιλεία,ελλείψει ευγενούς καταγωγής,απευθύνονταν στους"επαγγελματίες γενετιστές",οι οποίοι ανελάμβαναν,με το αζημίωτο βέβαια,να "ανακαλύψουν"ότι ο τάδε επαναστάτης κατάγονταν από ευγενική (Βασιλική) γενιά,διότι ήταν δήθεν συγγενής του αδελφού του κόμη τάδε κ.λπ.Ματαιοδοξία και ανοησία βέβαια που αντιμετωπίστηκε με χλευασμό.
Παρά το γεγονός ότι στην τελετή των αποκαλυπτηρίων του μνημείου στα Κιούρκα οι ομιλητές,όπως ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Αφιδναίων,ο τέως Πρωθυπουργός κ. Γρίβας και ο Πρόεδρος της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Αχαρνών παραδέχθηκαν ότι ο Κιουρκατιώτης ήταν Μενιδιάτης,έμεινε η σκιά της δήθεν "παράδοσης" που άφησε ο πρόεδρος του τοπικού Συνδέσμου,ότι η γενιά του ήρωα ήταν από τα Κιούρκα,όπως και η πρόσκληση έγραφε περί "καταγωγής".
Βέβαια είναι παραδεκτό από τους ασχολούμενους με την ιστορία,ότι η παράδοση για να λαμβάνεται σοβαρά υπ΄ όψιν,πρέπει να συνοδεύεται από ΕΓΚΥΡΕΣ γραπτές μαρτυρίες,κάτι που στην προκειμένη περίπτωση δεν έγινε,αντίθετα επιστρατεύτηκε μια ... όψιμη δήθεν παράδοση,η οποία κανένα καλόπιστο δεν έπεισε.
Επειδή σε τέτοια σοβαρά θέματα δεν πρέπει να συντηρούνται και να αναπαράγονται συγχύσεις,θεωρώ ότι επιβάλλεται να παρατεθούν ΕΓΚΥΡΑ αποδεικτικά στοιχεία,όσα ο χρόνος επέτρεψε και η μέχρι τώρα ιστορική έρευνα αποκάλυψε,μόνο και μόνο από σεβασμό στη διαδρομή και θυσία του Μενιδιάτη ήρωα,στο μεγάλο Αγώνα για Εθνική ύπαρξη (1821-1833).
Κατ΄ αρχήν πρέπει να τονιστεί ότι είναι εκτός πάσης αμφισβήτησης,ότι πατρίδα του Χατζή Αναγνώστη Κιουρκατιώτη ήταν το ΜΕΝΙΔΙ,όταν ο ίδιος ΑΥΤΟΠΡΟΣΔΙΟΡΙΖΕΤΑΙ υπογράφοντας σημαντικά έγγραφα κατά τη διάρκεια του μεγάλου Αγώνα,ήτοι:
1.Στη συνθήκη παράδοσης του κάστρου των Αθηνών (Ακρόπολης) από τους Τούρκους στους Έλληνες πολιορκητές,στις 10 Ιουνίου 1822.Υπογράφει μαζί με άλλους καπετάνιους ως ΧΑΤΖΗ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΜΕΝΙΔΙΑΤΗΣ και για λογαριασμό ολο- κλήρου του στρατιωτικού του σώματος,αποτελουμένου από συμπατριώτες του. Βλ. Κ. Παπαρηγόπουλου:«Ιστορία του Ελληνικού Έθνους» Έκδοση ογδόη σελ. 64 (παρατίθεται φωτογραφία του πρωτοτύπου).Βλ. Δ. Γιώτα:«Οι Μενιδιάτες κατά τον 18ο αι. και την Επανάσταση του ΄21» Έκδοση Ι.Λ.Ε.Αχαρνών 1990,σελ. 354 (αναδημοσίευση του εγγράφου).
2.Σε χρεωστικό έγγραφο της Κοινότητας Αθηνών προς τον Οδυσσέα Ανδρούτσο για 14.609 γρόσια την 22/10/1822 υπογράφει μεταξύ άλλων εκπροσώπων ο ΧΑΤΖΗ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΜΕΝΙΔΙΑΤΗΣ Βλ. Γ.Α.Κ. Κ 47,Φ7. Δ. Γιώτα:«Οι Μενιδιάτες ...» όπ.π.,σελ. 359.Ο ίδιος την ίδια μέρα σε άλλο έγγραφο υπογράφει ως Αναγνώστης Τσουρκατιώτης.Βλ. Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας τόμ. Α΄ σελ. 541 παράγραφος 2.Βλ. Δ. Γιώτα:«Όι Μενιδιάτες ...»,όπ.π.,σελ. 358.
Θα έφταναν τα ανωτέρω αποδεικτικά στοιχεία για να καταρρίψουν τον κατασκευασμένο μύθο,αλλά συνεχίζω:
3.Ο Νοτάριος (συμβολαιογράφος) των Αθηνών Ιωάννης Λαγάνης στην έμμετρη «Ιστορία της Επαναστάσεως των Ελλήνων» σύγχρονος των γεγονότων και μια από τις ελάχιστες γραπτές Αθηναϊκές πηγές της εποχής γράφει για την παράδοση από τους Τούρκους της Ακρόπολης:«...μπαίνει [στο κάστρο το 1822] κι ο Μήτρος Λίτζας,ο Μενιδιάτης ο Χατζής,ήτονε κι οι Χασιώτες,Μεσόγεια και Κατάδημα μαζί κι οι Κουλουριώτες ...» Βλ. Η ιστορία της Επαναστάσεως των Ελλήνων.«Ένα έμμετρο χρονικό 1821-1827 του νοταρίου Αθηνών Ιωάννη Λαγάνη» Έκδοση:Εταιρεία Στερεοελλαδικών Μελετών,Σχόλια-Επιμέλεια του Καθηγητού Πανεπιστημίου Παν. Χριστόπουλου,Αθήνα 1989 σελ. 67.
4.Ο Αθηναίος Διονύσιος Σουρμελής που έγραψε την «Ιστορία των Αθηνών» ως αυτόπτης από το 1822 που ήρθε από την Κωνσταντινούπολη,γράφει χαρακτηριστικά για την απελευθέρωση της Αθήνας:«... και ποιήσαντες [οι επαναστάτες] τον όρκον υπακοής υποτάσσονται οι Χασιώται υπό τον Μελέτιον Βασιλείου και Δημήτριον Σκευάν συνδημότας των οι Μενιδιάται υπό τον Αναγνώστην Κιουρκατιώτην συνδημότην των οι Μεσογείται υπό τον Ιωάννην Δάβαριν, πρόκριτον τον χωρίου Λιόπεσι ...» βλ. Διονυσίου Σουρμελή:«Ιστορία των Αθηνών κατά τον υπέρ Ελευθερίας Αγώνα» εκδ. Β΄,επανέκδοση Χ. Τεγόπουλου-Ν. Νίκα χ.χ.,σελ. 14.Επίσης για το θάνατο του ήρωα στη μάχη του Καματερού στις 27/1/1827 γράφει:«... Μετ΄ αυτού δε απέθανε και ο γενναίος Αναγνώστης Κιουρκατιώτης Μενιδιάτης,ανήρ προβεβηκώς την ηλικίαν,αλλά νέος την ψυχήν,χρηματίσας απ΄ αρχής Όπλαρχος της Κωμοπόλεως Μενιδίου,και χρήσιμος αναδειχτείς πολίτης ...» σελ. 194.
5.Ο ιστορικός Σπ. Τρικούπης γράφει:«...έστησε [ο Μελέτης Βασίλειου] το μικρόν του στρατόπεδο [Απρίλης 1821] εν Μενιδίω,συμπαρέλαβε συναγωνιστές του τους Μενιδιώτας υπό τον Χατσή Αναγνώστην Τσουρκατιώτη,και τινας Σαλαμινίους ελθόντας προς αυτόν αυθορμήτως και την Ι8ην [Απριλίου 1821] εκτύπησε...» βλ. Σπ. Τρικούπη:«Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως».Έκδ. τρίτη.Τόμ. Α΄,Εν Αθήναις 1888 σελ. 140.
6.Ο Διον. Κόκκινος στο σπουδαιότατο και πολύτιμο δωδεκάτομο έργο του «Η Ελληνική Επανάστασις» τόμ. 1ος σελ. 444 γράφει:«...ο εκ Μενιδίου Αναγνώστης Κιουρκατιώτης μυημένος εις την [Φιλικήν] Εταιρίαν και ζωηρότερον όλων των άλλων έως τότε κινούμενος εις την περιφέρειαν...».
7.Ο Κων. Διαμάντης τ. Διευθυντής των Γενικών Αρχείων του Κράτους (Γ.Α.Κ.) στο«Αθηναϊκόν Αρχείον» γράφει:«...Ήταν μεμυημένοι [στη Φιλική Εταιρεία] οι Επαναστατήσαντες την χώραν ταύτην [Αττική] Μελέτης Βασιλείου από Χασιάν,Αναγνώστης Κιουρκατιώτης από Μενίδι,Δημήτριος Ζωγράφος Αθηναίος,Ιωάννης Ντάβαρης από Λιόπεσι και οι αδελφοί Σκουζέ Γεωργαντάς και Παναγής Αθηναίοι».Βλ. Κων/νου Διαμάντη:«Αθηναϊκόν Αρχείον» έκδ. Δήμου Αθηναίων.Εν Αθήναις 1971,σελ. 12.Βλ. και σελ. 40 Αναφορά των Αθηναίων Εφόρων και κριτών προς τον Άρειο Πάγο περί αναγνωρίσεως αξιωματικών (Γ.Α.Κ. Κ47,Β΄ Φ3α) με την οποία προτείνεται ο Χατζη-Αναγνώστης Τζουρκατιώτης για το βαθμό του πεντηκοντάρχου την 29/1/1822.Το έγγραφο αναφέρει και ο Διον. Σουρμελής και λοιποί ιστορικοί.
Τα ανωτέρω είναι μια μικρή επιλογή από τη σοβαρή ιστορική βιβλιογραφία συγχρόνων του ήρωα ιστορικών,καθώς και ντοκουμέντα από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους (Κ. Διαμαντής όπ.π.).Περισσότερες ιστορικές πληροφορίες στην Αχαρναϊκή βιβλιογραφία.
ΛΟΙΠΑ ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕ1Α
Ο Χατζή Αναγνώστης Κιουρκατιώτης η Χατζή Αναγνώστης Μενιδιάτης όπως ο ίδιος αυτοπροσδιορίζεται σε ιστορικής σημασίας έγγραφα γεννήθηκε,έζησε,αγωνίστηκε για την ελευθερία και πέθανε στο Μενίδι (μάχη Καματερού 27/1/ 1827).
Τα στοιχεία που συνηγορούν στις διαπιστώσεις αυτές είναι οι διάφορες δικαιοπραξίες (ομόλογα-συμβόλαια) από τον 18ο αιώνα κ.ε. που έχει αποκαλύψει η ιστορική έρευνα,πέρα από τη γνωστή Ελληνική βιβλιογραφία.
Από τα αποκαλυφθέντα ήδη στοιχεία αποδεικνύεται ότι από το 1796 τουλάχιστον ο Αναγνώστης είχε κτηματική περιουσία στο Μενίδι κάτι που επιβεβαιώνεται με δικαιοπραξίες του 1801,1813,1814,1825 κ.λπ. όπου ο Αναγνώστης συμμετέχει ως μάρτυρας,ως συνορίτης ή αγοραστής.Εύλογα μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι μέρος της περιουσίας αυτής προερχόταν από τους γονείς του γιατί αυτόματα δεν γίνεται κανείς οικονομικός παράγων,πρώτος πρόκριτος του Μενιδίου και τέλος ο οπλαρχηγός του.Οι Μενιδιάτες πάντα ήταν αρνητικοί την εποχή αυτή να εμπιστευτούν τις τύχες τους,τη ζωή τους και τη διακυβέρνηση του τόπου τους σε ξένο πρόσωπο.Απόδειξη είναι η διαμάχη με τους Αθηναίους 1821-1833.Στοιχεία από Γ.Α.Κ. (Τουρκικό κτηματολόγιο 1822-24) αποδεικνύουν ότι ο Αναγνώστης είχε εκτός από κτήματα και μελίσσια εγκατεστημένα στο Μετόχι Πάρνηθας και είναι ενδιαφέρον να τονιστεί ότι την ενασχόληση αυτή συνεχίζουν ακόμα και σήμερα απόγονοί του.
Παραθέτω στοιχεία δικαιοπραξιών ενδεικτικά:
Έτος 1801.Στην προικοπαράδοση του Θανάση Αλεπού (Μενιδιάτη) στην κόρη του Κασιού,αναφέρεται συνορίτης στη θέση «Παληάμπελα» Μενιδίου ο Χατζή Τζουρκατιώτης.Βλ. Περιοδικό «ΛΑΜΠΗΔΟΝΑ» του Πνευμ. Κέντρου Ασπροπύργου, τεύχ. 22/2001.Δ. Γιώτα:«Παλιές δικαιοπραξίες της Αττικής» σελ. 22.
Έτος 1803.Σε πωλητήριο από Τούρκο στον Μενιδιάτη Μιχάλη Δημάσκο χωραφιών στο Μενίδι,που συνέταξε ο νοτάριος Αθηνών Ισίδωρος Ρούφος,αναφέρεται συνορίτης στην«Περούνα» Μενιδίου ο Χατζή Κιουρκατιώτης.Βλ. «ΛΑΜΠΗΔΟΝΑ» τεύχ. 21 σελ. 13.
Έτος 1804.Στην καταγραφή στον Κώδικα του νοταρίου Αντ. Καρόρη,του ξωφυλίου που έδωσε ο Μενιδιάτης Δαμιανός Τζελεπής το 1796 στην κόρη του,αναφέρεται συνορίτης στο Μενίδι ο Χατζή Αναγνώστης.Βλ. «ΛΑΜΠΗΔΟΝΑ» τεύχ. 23/2001,σελ. 21.
Έτος 1814.Σε ομόλογο πωλητήριο σπιτιού στο Μενίδι υπογράφει ως μάρτυρας ο Αναγνώστης Τζουρκατιώτης.Βλ. Δ. Γιώτα «Οι Μενιδιάτες ...» όπ.π.,σελ. 288 και σελ. 289 η φωτοτυπία του πρωτότυπου,το οποίο βρίσκεται στο αρχείο της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Αχαρνών.
Έτος 1824.Στις Κουκουβάουνες κατά την προικοπαράδοση της Σοφίας Στάμου Ντέγλερη που καταγράφει στον Κώδικα του ο νοτάριος Αθηνών Παν. Πούλος αναφέρεται συνορίτης ο Αναγνώστης Τζουρκατιώτης.Βλ. Γ.Α. Πετροπούλου:«Ο Κώδιξ του νοταρίου Αθηνών Παναγή Πούλου» Αθήναι 1957,σελ. 33 Έκδοση Πανεπιστημίου Αθηνών.
Έτος 1825.Ο γιος του Χ"Αναγνώστη Μήτρος αγοράζει σπίτι στην Αθήνα στην ενορία της Αγίας Ειρήνης και στη συνέχεια τον ίδιο χρόνο το πουλάει.Βλ. «Παναγή Πούλου Κώδιξ» όπ.π.,σελ. 373 και 374.
Ο γιος του Χ"Άναγνώστη Τζουρκατιώτη Μήτρος υπήρξε αγωνιστής του 1821,συμπολεμιστής του πατέρα του και μετά την απελευθέρωση τιμήθηκε το 1836 με την ανώτατη διάκριση,τον «αργυρόν σταυρόν».Βλ. Δ. Γιώτα:«Οι Μενιδιάτες ..." όπ.π.,σελ. 303.
Αργότερα για τις υπηρεσίες του στον αγώνα του παραχωρήθηκε από το κράτος όπως και σε άλλους Μενιδιάτες έκταση στο «Δήμογλη» Μενιδίου όπου σήμερα το Ολυμπιακό χωριό (Φωτοτυπία του συμβολαίου στον τοπικό τύπο).
Η περιουσία του Μήτρου Αναγνώστη Τζουρκατιώτη ή Κιουρκατιώτη στο Μενίδι ήταν μεγάλη.Ο ίδιος εμφανίζεται σε πλήθος συμβολαίων και η διανομή της περιουσίας στον«Κάτω Κάμπο» έγινε με 18 κλήρους όπως σε ανυπόγραφο χειρόγραφο της εποχής αναφέρεται,το οποίο όμως επιβεβαιώνεται από ένα πλήθος συμβολαίων.Κανένα από τα συμβόλαια της οικογένειας Κιουρκατιώτη δεν αφορά την περιοχή Κιούρκων ή Αφιδνών όπως ονομάστηκε στη συνέχεια.
Η οικογένεια του Χατζή Αναγνώστη Κιουρκατιώτη ή Αναγνώστη Μενιδιάτη όπως ο ίδιος υπογράφει σε σημαντικά έγγραφα,προφανώς για να τονίσει την καταγωγή του όταν προκύπτει θέμα εκπροσώπησης,για να μην γίνει σύγχυση με την πιθανή υπόνοια ότι εκπροσωπεί ένα μικρό χωριουδάκι,τα Κιούρκα,ενώ με την υπογραφή του ως Χατζή Αναγνώστης Μενιδιάτης επισημαίνει την καταγωγή του,η οικογένεια λοιπόν αυτή έζησε,αγωνίστηκε για την ελευθερία,εργάστηκε,απέκτησε περιουσία και οι μετέπειτα απόγονοί της έζησαν και ζουν στην Αθήνα και στο Μενίδι μέχρι σήμερα.
Ως παράδειγμα ανατρέχοντας σε μητρώα αρρένων του Δήμου Αχαρνών διαπιστώνουμε ότι κατά τον 19ο αιώνα (1845-1900) αναφέρονται οι αρρενογεννήσεις της οικογένειας ως εξής:
Έτος 1850 Κιουρκατιώτης Ιωάννης του Γεωργίου
1854 » Χρήστος » »
1856 » Κώστας » »
1867 » Δημήτριος » Αναστασίου
1876 » Σωτήριος » Δημητρίου
1879 » Ιωάννης » Αναστασίου
1882 » Βασίλειος » Αναστασίου
1883 » Παναγής » Δημητρίου
1885 » Γεώργιος » Ιωάννη
1889 » Δημήτριος » Χρήστου
1890 » Κων/νος » Ιωάννη
1893 » Κων/νος » Δημητρίου
1894 » Γεώργιος » Χρήστου
1896 » Σωτήριος » Χρήστου
Προηγούμενες του 1845 καταγραφές δεν υπάρχουν.
Αντίγραφο του μητρώου είναι κατατεθειμένο στο Αρχείο της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Αχαρνών.
Ας εξετάσουμε όμως νηφάλια και τις αντίθετες με τα ανωτέρω σχετικά απόψεις.
Το 1949 κυκλοφόρησε στο Μενίδι το βιβλιαράκι του Αλ. Γκίρα με τίτλο «Αχαρναί - ιστορία τριών χιλιετηρίδων».Ήταν το πρώτο βιβλίο για την τοπική ιστορία και προκάλεσε συγκίνηση στη Μενιδιάτικη κοινωνία.
Αναφέροντας ο συγγραφέας τα γεγονότα του 1821 ανατρέχοντας στην γνωστή βιβλιογραφία,δίνει και κάποιες πληροφορίες περί Αναγνώστη Κιουρκατιώτη,χωρίς όμως να ισχυρίζεται ότι μεταφέρει την παράδοση όπως του μεταδόθηκε,απλά ήταν πληροφορίες αδιασταύρωτες.Γράφει λοιπόν (σελ. 31-32) «... Ο εμψυχωτής εις την επαναστατικήν κίνησιν των Αχαρνών υπήρξεν ο Αναγνώστης Κιουρκατιώτης,ο οποίος κατήγετο από τα Κιούρκα,όπου διέμενε προ της εκρήξεως της επαναστάσεως.Διωκόμενος όμως από τους Τούρκους διά τας υπόπτους επαναστατικάς του κινήσεις ηναγκάσθη να φυγοδικήσει εις τα πέριξ του Μενιδίου,όπου και εγκαταστάθη μονίμως.Το πραγματικόν του όνομα ήτο Δημήτριος Παπαδημητρίου ...».
Η αναφορά αυτή του Αλ. Γκίρα ελέγχεται για τους εξής λόγους:
Ο Αναγνώστης Τζουρκατιώτης κατοικούσε στο Μενίδι και είχε περιουσία από τον 18ο αιώνα (βλ. ανωτέρω αποδεικτικά στοιχεία).Το όνομά του δεν ήταν Δημήτριος (γίνεται σύγχυση με το γιο του και συμπολεμιστή του),το δε Παπαδημητρίου δεν υπάρχει ως επώνυμο στα Κιούρκα πριν την Επανάσταση ούτε στη συνέχεια.
Επειδή όμως η ιστορία πλάθεται κατά το δοκούν από τους μεταγενέστερους,ακούμε σήμερα ότι ο πατέρας του ήταν παπάς και έτσι βγήκε το επώνυμο.Άλλοι,επίσης Κιουρκατιώτες,ισχυρίστηκαν όπως έμαθα ότι το επώνυμό του ήταν Πρίφτης (στα αρβανίτικα η λέξη σημαίνει παπάς).Όμως Αναγνώστης Πρίφτης είναι άλλο όνομα,Μενιδιάτικο,που αναφέρεται σε ομόλογο του 1795 (βλ. Δ. Γιώτα:«Οι Μενιδιάτες ... σελ. 280) και είναι Μενιδιάτης συνορίτης σε Μενιδιάτικο κτήμα.Την ίδια εποχή ο Αναγνώστης Κιουρκατιώτης υπογράφει με το δικό του όνομα ως κτηματίας στο Μενίδι,επομένως είναι άλλο πρόσωπο.
Επειδή από μέρους μου η έρευνα γύρω από τα πρόσωπα και τα επώνυμά τους ήταν εξαντλητική, παραθέτω και ένα ακόμα στοιχείο για το επώνυμο «Πρίφτης».
Το 1832 ο Αναγνώστης Πρίφτης από χωρίον Τζούρκα ετών 38 μαρτυρεί ενώπιον της Μικτής Ελληνοοθωμανικής Επιτροπής στην Αθήνα,για το τσιφλίκι «Λιόσα» του Κιαμήλμπεη.Κι αυτός δεν έχει προφανώς σχέση με τον συνονόματό του Μενιδιάτη,ούτε βέβαια και με τους συγγενείς του Μενιδιάτη Χατζή Αναγνώστη Τζουρκατιώτη (πηγή Γ.Α.Κ. μαρτυρίες της Μικτής Επιτροπής ΦΙ29).
Θα ήταν ενδιαφέρον να πληροφορηθούμε τι πραγματικά διασταυρωμένα στοιχεία διαθέτουν οι Κιουρκατιώτες,για να ισχυρίζονται ότι ο γνωστός μας ήρωας είχε καταγωγή της οικογένειας του από το χωριό τους.Στην ιστορική έρευνα,η μεταφορά της δήθεν παράδοσης δεν γίνεται αν δεν συνοδεύεται από γραπτά και έγκυρα έγγραφα ντοκουμέντα.
Αν δεν γίνει αυτό,τότε πρέπει κάτω από το όνομα του καπετάνιου στο μνημείο που στήθηκε αυθαίρετα σηματοδοτώντας την ιστορική σύγχυση πρέπει να γραφτεί«ΜΕΝΙΔΙΑΤΗΣ» όπως άλλωστε και ο ίδιος ΑΥΤΟΠΡΟΣΔΙΟΡΙΖΕΤΑΙ.
Τελειώνοντας τις «Ιστορικές επισημάνσεις» για τους Μενιδιάτες ήρωες στο βιβλίο μου«Συμβολή στην ιστορική έρευνα της Αττικής 182Ι-1833» Αχαρναί 2002,σελ. 158 και 167-168 γράφω ότι:«... θεωρώ πιθανό η απώτερη καταγωγή της οικογένειας Κιουρκατιώτη να ήταν από τα Κιούρκα ...».Εδώ ο ερευνητής πρέπει να προσέξει τις λέξεις ΠΙΘΑΝΟ και ΑΠΩΤΕΡΗ.
Σήμερα ο ψύχραιμος στοχαστής μπορεί να διορθώσει τη λέξη ΑΠΩΤΕΡΗ σε ΑΠΩΤΑΤΗ και η λέξη ΠΙΘΑΝΟ να εξακολουθήσει να έχει για τον αναγνώστη τη σωστή σημασία της που δεν επιτρέπει κατάχρηση.Άλλωστε από παλιά ομόλογα εμφανίζονται Μενιδιάτες από το 1734 έως το 1851 άτομα με ονόματα:Φράγκος, Τζιώτης,Κουλουριώτης,Κουντουριώτης,Μεθενίτης,Στουραΐτης,Μεσοΐτης,κ.λπ. (βλ. Δ. Γιώτα:«Οι Μενιδιάτες...»,όπ.π..Ερωτάται:αυτοί δεν ήταν Μενιδιάτες; Ποιος τους αμφισβήτησε ποτέ;
Η ανωτέρω έρευνα δημοσιοποιείται από σεβασμό στον ήρωα και την ιστορία του συνελευθερωτή της Αθήνας και το καμάρι των πολιτών της πόλης των Αχαρνών.Η Ελληνική γλώσσα περιλαμβάνει πληθώρα επιθέτων που δηλώνουν ίσως καταγωγή.
Οι μετακινήσεις ατόμων εντός του Ελλαδικού χώρου είναι φαινόμενο συνηθισμένο ήδη από την αρχαιότητα.Το συγκεκριμένο επώνυμο «Κιουρκατιώτης» είναι δηλωτικό ίσως μιας απώτερης ή απώτατης καταγωγής κάποιου γεννήτορα,αλλά ο συγκεκριμένος οπλαρχηγός γεννήθηκε και έδρασε στο Μενίδι, κάτι απόλυτα βεβαιωμένο από τον ίδιο με βάση τις ιστορικές πηγές.
Η οικειοποίησή του από την Κοινότητα Αφιδνών,σημαίνει άγνοια της ιστορικής πραγματικότητας.Ποτέ κανείς στην Κρήτη δεν διανοήθηκε να αναφέρει ως Κρητικό τον Εθνικό μας ποιητή Διονύσιο Σολωμό,αν και είναι βεβαιωμένο ότι η καταγωγή του πατέρα του ήταν από την Κρήτη και της μητέρας του από την Πελοπόννησο.
Ίσως θα πρέπει να είναι κανείς περισσότερο προσεκτικός.Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να τιμώνται οι ήρωες,αλλά να τιμώνται με βάση την ιστορία.
Τέλος καλώ το Δήμο Αχαρνών να κάνει το ΧΡΕΟΣ του στους ήρωές του,όταν όλοι οι πιο διακεκριμένοι (Μητρομάρας - Λεκκαίοι) συλλήβδην και αυθαίρετα αμφισβητούνται ανιστόρητα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια να σχετίζονται με την ανάρτηση και να είναι ευπρεπή.
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.