Δευτέρα 27 Ιουλίου 2015

Αν. Δ. Στάμου,Η λατρεία της Δαείρας



Κάντε λήψη - Διαβάστε:



Ο Αν. Δ. Στάμου είναι αρβανίτης επιστήμων,ερευνητής,συγγραφέας. Πρωτογνωριστήκαμε στο Λαογραφικό συνέδριο Αττικής,στο Μαρούσι (9/1999).

Παρουσιάζω μια δημοσιευμένη εργασία του,τότε που κι οι δύο γράφαμε στον ΔΑΥΛΟ.

Γ. Β. Πέππας

Πέμπτη 23 Ιουλίου 2015

Ο «άγνωστος» αρβανίτης ολυμπιονίκης

Ο «άγνωστος» αρβανίτης ολυμπιονίκης.

Πρόκειται για τον Ιωάννη Μαλοκίνη (1880-1942).Γεννή- θηκε στις Σπέτσες.Η αρβανίτικη οικογένειά του είχε αξιό- λογη δράση κατά τον απελευθερωτικό Αγώνα του 1821. Κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 υπηρετούσε τη θητεία του στο θωρηκτό «Ύδρα».Έλαβε μέρος,στους τότε  Ολυμπιακούς,στον αγώνα κολύμβησης 100 μέτρων μεταξύ ναυτών (αγώνισμα που δεν διεξήχθη επίσημα ποτέ ξανά !) από καράβια που ήταν αγκυροβολημένα στο λιμάνι του Πειραιά (έλαβαν μέρος μόνον Έλληνες) και αναδείχτηκε πρώτος Ολυμπιονίκης. Το αγώνισμα έγινε στην ανοιχτή θάλασσα,στη Ζέα, και ο Μαλοκίνης τερμάτισε πρώτος με 2:20:04.Στη συνέχεια κατοίκησε στον Πειραιά ως τον θάνατό του.Δυστυχώς,θεωρείται ο πλέον λησμονημένος Ολυμπιονίκης,ακόμη και από τους συμπατριώτες του [!].


Σάββατο 18 Ιουλίου 2015

Η αρχαιότερη αλφαβητική επιγραφή (του Διπύλου)

Η μελέτη Η αρχαιότερη αλφαβητική επιγραφή (του Διπύλου),ενώ παρουσιάζει την αρχαιότερη αλφαβητική επιγραφή,η οποία φυσικά είναι Ελληνική,φοβισμένος ο συντάκτης μην κατηγορηθεί ως ...Έλληνας σπεύδει απ΄την αρχή να δηλώσει υποταγή στον Σημιτο-Φοινικισμό,επαναλαμβά- νοντας τις γνωστές αηδίες περί φοινικικής προέλευσης του Ελληνικού αλφαβήτου.
Βέβαια,στη συνέχεια αυτοαναιρείται,δηλώνοντας το υποθετικό του ισχυρισμού του,καθώς και τις αρχαίες ελληνικές παραδόσεις για τους δημιουργούς του αλφαβήτου μας (Παλαμήδης κ.ά.).
Τι να πεις...;
Θυμίζω ότι εδώ έχω παρουσιάσει την έρευνα Η απάτη του "φοινικικού" αλφαβήτου και έπεται συνέχεια.
Γιάννης Β. Πέππας

Ένας ανορθόδοξος (τουλάχιστον...) γλωσσολόγος

Παρουσιάζω το  18ο φύλλο από την "Η Φωνή των Κουντουρι-ωτών",Μάνδρα,Γενάρης 1980. Δηλαδή,35 χρόνια πριν.Στις σε-λίδες 2 & 4 υπάρχει κείμενο του "γλωσσολόγου" Λ. Τσιτσιπή, γνωστού αλβανολάτρη,κολλητού του γνωστού παράταιρου "συγγραφέα" [μας άφησαν χρόνους και οι δύο] για τα αρβα-νίτικα.Εκεί,ο Λ. Τ. εξετάζει τ΄ αρβανίτικα καθαρά και μόνον απ΄ την αλβανική μεριά και έμμεσα (αν και το καλύπτει πλαγίως) θέτει θέμα γλωσσικής μειονότητας.
35 χρόνια πριν! Έχουν κάνει,από παλιά, Π Ο Λ Υ δουλειά...
Τον Λ. Τ. τον είχα συναντήσει σ΄ ένα στημένο παρά λίγο συνέδριο του κυκλώματος (βλ. φωτογραφία δίπλα.Γι΄ αυτό θα τα πούμε άλλη φορά).24χρονος τότε,μόλις απόφοιτος της Φιλοσοφικής,εν-θουσιώδης κι ορεξάτος είχα προσεγγίσει το σινάφι με άγνοια και αγνότητα.Θυμάμαι λοιπόν τότε,στις λίγες κουβέντες που έκανα με τον ΛΤ,αν και δεν διέθετα ούτε θεωρητικό οπλισμό,ούτε ε-πάρκεια γνώσεων,εκφράζοντας μόνο υγιείς,καθαρές απορίες,αυ-τός "τα μάσαγε",ο λόγος του έκανε άλματα και κενά.Εγώ,ως ά-πειρος κιόλας,απεκόμισα την εντύπωση της υπεκφυγής και μό-νο.Δυστυχώς σήμερα,ποικίλοι συνεργάτες του,εξακολουθούν δη-μοσίως να διασπείρουν διαβρωτικές θέσεις...
Γιάννης Βασ.Πέππας


Πέμπτη 16 Ιουλίου 2015

Καπανδρίτι-Βαρνάβας-Κούντουρα

Η ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΧΩΡΙΩΝ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ
       1.ΒΑΡΝΑΒΑΣ
       2.ΚΑΠΑΝΔΡΙΤΙ
       Από τον Γιάννη Βασ. Πέππα, Φιλόλογο

  Ψάχνοντας την προέλευση των Πύργων του Βαρνάβα κατέληξα και στην πιθανότατη καταγωγή του ονόματος ΒΑΡΝΑΒΑΣ.Βαρνάβας λε- γόταν,λοιπόν,κάποιος Βυζαντινός χωροδεσπότης της περιοχής,αυτός που έδωσε το όνομα στο σημερινό χωριό,κτήτορας της έκτασης που ανήκει στη σημερινή κοινότητα Βαρνάβα,αν όχι ακριβώς της ίδιας, όμως πάνω–κάτω αυτής περίπου.
  Σχετικά με το βίο του δεν υπάρχουν μαρτυρίες.Υπολογίζω ότι ίσως ήταν ο κατασκευαστής και χρήστης του νεότερου απ΄ τους διασω- ζόμενους Πύργους του Βαρνάβα.Η εποχή που έζησε εντοπίζεται στη Μεσοβυζαντινή περίοδο (περίπου 900-1000 μ.Χ.).
  Για το Καπανδρίτι τα πράγματα είναι πιο σαφή.Ο Καπανδρίτης ήταν κι αυτός χωροδεσπότης της περιοχής στην ίδια πάνω-κάτω Βυζαντι- ακή περίοδο.Τέτοιος ήταν κι ο Βρανάς,εξ ου και η περιοχή Βρανάς στον Μαραθώνα.
  Ο Σ.Π. Λάμπρος στη μελέτη του “Πόθεν η τοπωνυμία Καπανδρίτη;”,Νέος Ελληνομνήμων 7 (19- 10),σσ. 89-90,αναφέρει μεταξύ άλλων:«...το όνομα του χωρίου Καπανδρίτη είναι βυζαντιακόν.Υπέ- μνησα δε τον κατά τον δωδέκατον αιώνα μνημονευόμενον μεγαλεπιφανέστατον Αλέξιον Καπαν- δρίτην...Προσέθετον δ΄ ότι πιθανώς το οικογενειακόν τούτο όνομα έφερε το αττικόν χωρίον τουλά- χιστον ήδη κατά τας αρχάς του δεκάτου τρίτου αιώνος...Τώρα δε προσθέτω και άλλον Βυζαντίνον Καπανδρίτην, ου το όνομα ευρίσκεται εν επιγραφή...,ήν είδε εν τη αυλή του παρά το φρούριον της Θεσσαλονίκης Τεκέ των Δερβισών ο Γάλλος Αββάς DUCHESNE τω 1874...Έχει δε το ενδιαφέρον ημάς μέρος της επιγραφής ώδε:
...τάφος έκρυψεν ένδον τον Καπανδρίτον γόνον μεγίστου τω κλέει Σκουταρίου.»
  Στη συνέχεια ο μελετητής αναφέρει πως η σωστή λέξη στην παραπάνω επιγραφή είναι Καπαν- δρίτου (γενική πτώση) και όχι Καπανδρίτον (αιτιατική πτώση),απ΄ όπου και προκύπτει η σωστή ονομαστική Καπανδρίτης.
  Ο ίδιος μελετητής στο Ν. Ελληνομνήμονα 10 (1913) σσ. 195-196 και στο άρθρο του “Γεώργιος Κα- πανδρίτης Σκουτάριος“ παραθέτει κι άλλες πληροφορίες γι΄ αυτό το οικογενειακό Βυζαντινό όνο- μα.Μάλιστα,ο Γ. Καπανδρίτης Σκουτάριος,στον οποίο αναφέρεται,πιστεύει ότι είναι ο ίδιος που κα- ταγράφεται στην επιγραφή της Θεσσαλονίκης.
  Συμπέρασμα:Το επώνυμο Καπανδρίτης έφερε μεγάλη οικογένεια αριστοκρατών της μεσοβυζα- ντινής περιόδου.Στην περιουσία της οικογένειας αυτής ανήκε και η περιοχή του σημερινού Καπαν- δριτίου.Η οικογένεια ήταν γαιοκτήμονες,χωροδεσπότες της περιοχής.Απ΄ αυτούς πήρε το όνομα η περιοχή κι όταν αργότερα ο οικισμός των εργατών,που δούλευαν σ΄ αυτό το φέουδο,εξελίχθηκε σε χωριό,το χωριό αυτό διατήρησε το όνομα Καπανδρίτη,δηλ. του Καπανδρίτη κι αργότερα έγινε ου- δέτερο σε ονομαστική: το Καπανδρίτι,ονομασία που ισχύει ως σήμερα.
  Να πούμε πως οι ντόπιοι Καπανδριτιώτες,αλλά και οι άλλοι κοντοχωριανοί,πίστευαν [και πι- στεύουν] ότι το όνομα του χωριού προερχόταν απ΄ το δριμύ ψύχος,που ανάγκαζε τους κατοίκους του χωριού να φοράνε και “κάπα τρίτη”,δηλ. τρεις κάπες.Απ΄ την έκφραση “κάπα τρίτη” πίστευαν ότι βγήκε το όνομα Καπανδρίτι.Βέβαια τρεις κάπες μαζί είναι αδύνατον να φορέσει κανείς,ούτε στο Καπανδρίτι κάνει δα και τόσο τσουχτερό κρύο,όπως στον Βαρνάβα,ας πούμε.Αυτά όμως,η αφελής σκέψη τα παραμέριζε.
  Εξάλλου,στη σύνταξη της Ελληνικής το επίθετο προηγείται του ουσιαστικού.Ο δόκιμος τύπος είναι “τρίτη κάπα” και όχι “κάπα τρίτη”,χώρια που οι Καπανδριτιώτες,ως Αρβανίτες,δε θα χρησιμο- ποιούσαν την Ελληνική για τοπωνυμικό προσδιορισμό,αλλά τη μητρική τους Αρβανίτικη,όπως ακριβώς έκαναν για ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ τους.Στα αρβανίτικα βέβαια η έκφραση “κάπα τρίτη” αποδίδεται “κάπ ετρίτα” και στα αρβανίτικα το επίθετο ΕΠΕΤΑΙ του ουσιαστικού! Η λέξη καπ όμως δεν ήταν εύχρηστη.Χρησιμοποιούνταν οι λέξεις γκουν και σιγκούν (γούνα,σιγκούνι),οπότε το φυσι- ολογικό θα ήταν “γκούν ετρίτα” ή “σιγκούν ετρίτα”.
  Το βαρύ,χοντρό,μάλλινο πανωφόρι των τσοπάνων λεγόταν για την ακρίβεια καπότ (< ιταλ. capotta).Η λέξη κάπε,κάπα επικράτησε,όταν τα Αρβανίτικα άρχισαν να υποχωρούν.Γκουν και σι- γκούν ονομάζονταν τα αντίστοιχα,μη τσοπάνικα όμως,πανωφόρια για τις καθημερινές ή και τις επίσημες ενδύσεις.
 Αυτά όλα εν πάση περιπτώσει αποτελούν παραετυμολογίες,θα έλεγα,και η έκφραση “κάπ-ετρίτα” δε μπορεί να δικαιολογήσει την προέλευση του ονόματος Καπανδ(τ)ρίτι.
  Τέλος,με το όνομα Καπανδρίτι υπάρχει ένα μικρό χωριό στην Κεφαλλονιά (κοινότητα Ξενο- πούλου,επαρχία Κραναίας),39 χλμ. ν.α. του Αργοστολίου,αλλά και οικισμός 11 χλμ. β.δ. του Πύργου Ηλείας (κοινότητα  Αλποχωρίου,επαρχία Ηλείας).
 Το τοπωνύμιο "Κούντουρα"
 10.000 αρβανίτες που βοήθησαν τον Φράγκο δούκα Νέριο Ατσαγιόλι να καταλάβει την Αθήνα έλαβαν ως δώρο/αντάλλαγμα την περιοχή Κούντουρα,σχεδόν όλη τη δ. Αττική δηλαδή,εκτός απ΄ την περιοχή των Μεγάρων που υπήρχαν συμπαγείς ελληνόφωνοι πληθυσμοί.Εγκαταστάθηκαν ε- κεί,γύρω στο 1390,δημιούργησαν οικισμούς (ερειπιώνες παρατηρούνται και σήμερα),για να εγκα- ταλείψουν "τα παλιοκούντουρα" το 1821 ιδρύοντας τη σημερινή Μάνδρα.
Δεν θα σταθώ σε ιστορικές λεπτομέρειες.Περιορίζομαι στην εξέταση του τοπωνυμίου,για το οποίο, φαίνεται,επικρατεί ασάφεια.Το συνθετικό παλιο- το έδιναν οι αρβανίτες για να κακοχαρακτηρίσουν κάτι (π.χ.: παλιονιερί [κακός άνθρωπος,παλιάνθρωπος],παλιογκρούα [παλιογυναίκα],παλιοκα- τούντ  [κωλοχώρι] κλπ.)Το συνθετικό κακο- (Κακοσούλι,Κακοσάλεσι κ.ά.) χρησιμοποιόταν για να δηλώσει "ταλαιπωρημένο" τόπο,κυρίως απ΄ την τουρκική βαναυσότητα.Η,από τόσο παλιά,χρήση των ελληνικών λέξεων παλαιός και κακός δείχνει την εξαρχής διγλωσσία των αρβανιτών.
Έχουμε,όμως,εύγλωττη ένδειξη ότι ο όρος Κούντουρα-Παλιοκούντουρα δεν μπορεί να είναι αρβα- νίτικος,καθώς δεν θα επιλεγόταν ποτέ ατιμωτικός αυτοπροσδιορισμός.Ακόμα,υπάρχει η τούρκικη λέξη kundura που σημαίνει υπόδημα,παπούτσι.Γλωσσολογικά,αποτελεί δάνειο (μέσω Βυζαντίου) του ελληνικού κόθορνος.
Φαίνεται λοιπόν,ότι το τοπωνύμιο είναι ένα απ΄ τα πολλά γλωσσικά τουρκικά κατάλοιπα.Οι τούρκοι βέβαια,ήρθαν στην περιοχή μετά τους αρβανίτες.Έτσι,λογικά,συμπεραίνουμε ότι οι τούρκοι ονομά- τισαν αυτή την αμιγή περιοχή των αρβανιτών.Γιατί επέλεξαν αυτή τη λέξη,που σημαίνει παπού- τσια; Δύσκολο να πεις.Ίσως υποτιμητικά,όπως εμείς,όταν χλευάζουμε κάτι,το αποκαλούμε "πα- ντόφλα"...


Λίγη ιστορία για τα Κούντουρα
Της Παρασκευής Αδάμ

Τα Κούντουρα χτίστηκαν κατά τη διάρκεια του 13ου αιώνα μ.Χ. με την εγκατάσταση Αρβανιτών στην Αττική και Βοιωτία.Οι πρώτοι κάτοικοι ήταν Αρβανίτες κτηνοτρόφοι που μετακινούνταν με τα κοπάδια τους μεταξύ του οικισμού και του Θριάσιου Πεδίου.Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ο πληθυσμός αυξήθηκε σε σημείο να εξελιχθούν τα Κούντουρα σε ένα από τα μεγαλύτερα χωριά της Αττικής.Στα τέλη του 18ου αιώνα παρουσίαζαν όψη κωμόπολης,έχοντας περισσότερα από 300 σπί- τια. 
Οι Κουντουριώτες έδωσαν το παρόν σε πολλά επαναστατικά κινήματα κατά τη διάρκεια της τουρ- κοκρατίας.Συμμετείχαν στον έκτο Βενετοτουρκικό πόλεμο,στα Ορλωφικά και στην επανάσταση του 1821,με αποτέλεσμα την καταστροφή του χωριού δύο φορές,την πρώτη το 1698 κατά τη διάρκεια του έκτου Βενετοτουρκικού πόλεμου και την δεύτερη 1826 κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821. Στην επανάσταση του 1821 τα Κούντουρα ανέδειξαν τον οπλαρχηγό Νικόλαο Ρόκα ή Ζερβονικόλα που πολέμησε στην Κρήτη.
Στα Κούντουρα οφείλει και το επώνυμό της η σημαντική Υδραίικη οικογένεια Κουντουριώτη.Αρχικά η οικογένεια επώνυμο άλλαξε όταν ο Χατζη Γεώργιος Ζέρβας,παππούς του Λάζαρου και του Γεώρ- γιου Κουντουριώτη,ταξίδεψε στα Κούντουρα.Επιστρέφοντας φορούσε την παραδοσιακή στολή των Κουντουριωτών με αποτέλεσμα να του μείνει το παρατσούκλι "Κουντουριώτης",που διατηρήθηκε και στους απογόνους του.
Τα Κούντουρα άρχισαν να ερημώνουν αμέσων μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας και οι κάτοικοί τους μετακινήθηκαν σε πεδινότερες τοποθεσίες αυξάνοντας τον πληθυσμό των οικισμών του Θριά- σιου Πεδίου,Μάνδρας,Μαγούλας και Ελευσίνας καθώς και της Οινόης βορειότερα.Τις επόμενες δε- καετίες ο οικισμός εγκαταλείφθηκε εντελώς.






Γιάννης Β. Πέππας

Σάββατο 11 Ιουλίου 2015

Αρβανιτοβλάχα της Ηπείρου



Γυναικεία φορεσιά των Νομάδων της Ηπείρου (1972). Η ενδυμασία φοριόταν από τους Αρβανιτόβλαχους που ονομάζονταν Καραγκούνηδες της Ηπείρου. Αποτελείται από λευκό πουκάμισο με κέντημα στον ποδόγυρο και την τραχηλιά, μαύρο σεγκούνι και υφαντή ποδιά. Στο κεφάλι φορούν πρόσθετες κοτσίδες ενώ ο κεφαλόδεσμος αποτελείται από ψηλό κωνοειδές καπέλο που τη βάση του περιτρέχει ασημένιο έλασμα, ως διάδημα. Οι ασημένιες αλυσίδες στο στήθος, η ζώνη με την πόρπη, το κεμέρι, και τα βραχιόλια συμπληρώνουν τη φορεσιά.

Ιωάννης Παλούμπης,Ο ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης

Ένα συνοπτικό βιβλίο για τον μεγάλο Έλληνα αρβανίτικης καταγωγής

Τετάρτη 8 Ιουλίου 2015

Δημ. Δημόπουλος,Η καταγωγή των Ελλήνων pdf

Είναι το πρώτο βιβλίο Εθνολογίας που δημοσιεύω,με ειδικό κεφάλαιο για τους Αρβανίτες (από τη σελ. 217).
Σοβαρή,επιστημονική εργασία,που συμπληρώνει τα πορίσματα της Ιστορίας,αν και απηχεί ως προς τους Αρβανίτες παλιές παρωχημένες θέσεις συσχέτισής τους.


Δευτέρα 6 Ιουλίου 2015

Γιάννης Κιούσης

Ήταν Μάιος του 1977.Το Λύκειο Καπανδριτίου πραγματοποιούσε μονοήμερη εκδρομή σε Ναύπλιο και Επίδαυρο.Ήταν η πρώτη χρονιά λειτουργίας του Λυκείου.Μέχρι τότε ίσχυε το εξατάξιο Γυμνάσιο.Εμείς,οι μαθητές της πρώτης Λυκείου,βρεθήκαμε έτσι τα πρωτάκια του νέου θεσμού. Μαζί μας ήταν και τα παιδιά από τον Κάλαμο.Δεν υπήρχε τότε Γυμνάσιο στον Κάλαμο και οι μαθητές του έρχονταν στο Καπανδρίτι.
Στην ίδια τάξη ήμασταν με τον Σπύρο Πέππα (ιδιοκτήτη του Alekos club),o Βασίλης Γαρμπής (συνταγματάρχης σήμερα,η γιαγιά του ήταν από τον Βαρνάβα,αδερφή του ΣωτηρΚόλλια),η Αργυρώ Πέππα (ο θείος της είχε τον θερινό σινεμά Μαριάννα στους Αγίους Αποστόλους),η Μηλιά Μέξη,η Μαρία Σταμέλου και η Τασία Παπαπέτρου από τον Κάλαμο.
Είχαν λοιπόν τα Καλαμιωτόπουλα φορητά κασετόφωνα μαζί τους (ήταν της μόδας τότε) και ακούγαμε όλη μέρα έναν νέο τραγουδιστή από τον Κάλαμο,αρβανίτη βέβαια,που είχε κάνει τότε την παρθενική του εμφάνιση στην δισκογραφία,τον Γιάννη Κιούση.Ακούγαμε όλη μέρα Κιούση.Συνέχεια.

Πολλά χρόνια αργότερα,το 1994,έτυχε να βρεθώ αποσπασμένος στο Λύκειο του Καλάμου.
Όλα αυτά τα χρόνια είχα ξεχάσει τελείως τον Γιάννη Κιούση.Μάλλον δεν έκανε την καριέρα που τότε φανταζόμασταν.Δεν ξανάκουσα ποτέ κάτι γι' αυτόν.Πριν λίγες μέρες,περιέργως,τον θυμήθηκα και αναζήτησα τραγούδια του στο youtube.Με ευχάριστη έκπληξη τα βρήκα όλα εκεί.
Παρουσιάζω ένα αντιπροσωπευτικό.Όποιος θέλει μπορεί να βρει και άλλα.
Με τα παλιά φιλαράκια από τον Κάλαμο έχουμε χαθεί,όπως και με σχεδόν όλους τους παλιούς συμμαθητές.Η ζωή,μας πάει στα δικά της μονοπάτια.Κάποιες στιγμές συλλογισμών έρχονται στο μυαλό μνήμες και θύμησες που ζωντανεύουν την ομορφιά της παιδικότητας,της εφηβείας.
Κάποιος είχε πει ότι πατρίδα μας είναι τα παιδικά μας χρόνια...!

Σημείωση (22-1-2023): Πληροφορήθηκα ότι ο Γ. Κιούσης "έφυγε" κάπου στο 2021.Την πληρο-φορία δεν μπόρεσα να την διασταυρώσω στο διαδίκτυο.

Γιάννης Βασ. Πέππας

'' Τι έχω πάθει μη ρωτάς '' ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΙΟΥΣΗΣ Στίχοι : Κατερίνα Πανάγου Μουσική : Αχιλλέας Κεσίδης Πρώτη εκτέλεση : Γιάννης Κιούσης LP - Άστο σε 'μένα (1977)

Γέμισαν Τούρκικα βιβλία την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Η Τουρκική Υπηρεσία Συνεργασίας και Συντονισμού (TİKA) έστειλε βοήθεια στους ομογενείς της Δυτικής Θράκης και του Κίρτζαλι

6577321845tikayardmlar
Η Τουρκική Υπηρεσία Συνεργασίας και Συντονισμού (TİKA) έστειλε βοήθεια στους ομογενείς της Δυτικής Θράκης.Βοήθεια ρουχισμού παραχώρησε η TİKA σε ορφανά στη Δυτική Θράκη και παιδιά και νέους με νοητική αναπηρία στο Κίρτζαλι με αφορμή τον μήνα του Ραμαζανιού.Αποστολή της υπηρεσίας πραγματοποίησε επίσκεψη εργασίας για να παρακολουθήσουν και να συντονίσουν την εκστρατεία βοήθειας προς τους ομογενείς που ζουν στη Δυτική Θράκη στην Ελλάδα και στο Κίρτζαλι στη Βουλγαρία.Τα μέλη της αποστολής την πρώτη μέρα της επίσκεψης επιθεώρησαν επί τόπου τις δραστηριότητες της υπηρεσίας και παρακάθησαν σε δείπνο ιφτάρ στο χωριό Κεντητή της Ξάνθης με τον Γενικό Πρόξενο της Τουρκίας στην Κομοτηνή Αλή Ριζά Ακιντζί,τον εκλεγμένο Μουφτή Ξάνθης Αχμέτ Μετέ,τον βουλευτή Ξάνθης Χουσεΐν Ζεϊμπέκ και τον δήμαρχο Μύκης Τζεμίλ Καμπζά.Η αποστολή αντάλλαξε απόψεις αναφορικά με τις ανάγκες και τις απαιτήσεις των ομογενών της Δυτικής Θράκης και διένειμε είδη ένδυσης στα ορφανά.Την δεύτερη μέρα της επίσκεψης η αποστολή επισκέφθηκε ορφανοτροφείο στον δήμο Κρουμόβγκραντ και το Κέντρο Εκπαίδευσης Ατόμων με Νοητική Αναπηρία «Nadejda» όπου τους παρέδωσαν διάφορα είδη ανάγκης που έστειλε η Τουρκική Υπηρεσία Συνεργασίας και Συντονισμού.               TRT 4/7/2015

Πέμπτη 2 Ιουλίου 2015

Η Οικογένεια στα Αρβανιτοχώρια της Βοιωτίας



Η Οικογένεια στα Αρβανιτοχώρια της Βοιωτίας

Στα αρβανιτοχώρια της Βοιωτίας συναντάμε την πυρηνική, την πολυπυρηνική διευρυμένη οικογένεια και την οικογένεια-κορμό.Η πολυπυρηνική οικογένεια όμως,σε άλλα χωριά αποδιοργανώθηκε νωρίτερα,γύρω στο 1920 (συμπίπτει με τη διανομή των κτημάτων της Κωπαΐδας μετά την αποξήρανσή της),αλλού αργότερα,μεταξύ του 1920 και του 1940 ή πολύ αργότερα,μεταξύ του 1940 και του 1960.
Η πολυπυρηνική οικογένεια,η μεγάλη οικογένεια (φαμίλιε εμάδε) ή το ασκέρι,όπως την ονόμαζαν στην περιοχή μεταφορικά,ακολουθούσε το γνωστό κύκλο ανάπτυξης που εμφανίζεται και αλλού,ο οποίος άρχιζε με το γάμο των παιδιών. 
Τα θηλυκά αποχωρούσαν συνήθως με το γάμο και εγκαθίσταντο στο σπίτι των πεθερικών τους.Τα αρσενικά έφερναν τις νύφες στο πατρικό σπίτι.Οι γάμοι γίνονταν και εδώ με τη σειρά γέννησης,αλλά με τις μικρότερες αδελφές να προηγούνται από τους αδελφούς ανάλογα με τη σειρά ηλικίας.Στην περίπτωση που δεν υπήρχαν αρσενικά παιδιά αλλά μόνο θηλυκά,οι γονείς έφερναν σώγαμπρο στην οικογένεια,που κληρονομούσε το σπίτι και την περιουσία των πεθερικών.Συχνά ο σώγαμπρος έπαιρνε και το παρωνύμιο (παρατσούκλι) του πεθερού του.
Η ιεραρχία στην οικογένεια έδινε και εδώ το προβάδισμα στα αρσενικά και ηλικιωμένα μέλη.Αρχηγός της κάθετης πολυπυρηνικής οικογένειας ήταν ο πατέρας,αλλά μετά το θάνατό του την οριζόντια αδελφική πολυπυρηνική οικογένεια διηύθυνε ο μεγάλος αδελφός.Τα δύο αυτά πρόσωπα έκαναν τον καταμερισμό των κτηνοτροφικών, γεωργικών και άλλων εργασιών στα μέλη της οικογένειας και είχαν την ευθύνη της επιχείρησης.Η πιο ηλικιωμένη γυναίκα (μητέρα,γιαγιά,πρώτη συννυφάδα) έκανε τον καταμερισμό εργασιών μέσα στο νοικοκυριό.Οι γυναίκες βοηθούσαν και στα ζώα και στα κτήματα,αλλά δεν έπρεπε να «κάνουν αλέτρι».Έσκαβαν μόνο με την τσάπα. 
Οι Αρβανίτες προτιμούσαν τα αγόρια,όπως λένε,«για να φυλάνε τα ζώα με τους γκράδες».Ο παντρεμένες γυναίκες και σε αυτά τα χωριά ήταν γνωστές με τα ανδρωνυμικά τους, π.χ. Μήτσαινα, Μητσέλιε.
Τα τελευταία χρόνια η πολυπυρηνική οικογένεια μπορούσε να διαιρεθεί και πριν από το θάνατο του πατέρα.Σε μια τέτοια περίπτωση οι γονείς κρατούσαν στο σπίτι έναν παντρεμένο γιο,συνήθως τον τελευταίο (αποσπόρι),για να τους γηροκομήσει (οικογένεια-κορμός).Στο γιο που έμενε μαζί τους άφηναν το σπίτι και το μεγαλύτερο μερίδιο της περιουσίας,που περιλάμβανε μερίδιο ανάλογο με εκείνο που έπαιρναν οι άλλοι αδελφοί επαυξημένο με αυτό που κρατούσαν οι γονείς για το γηροκόμι.

Κλεοπάτρα Πανταζή
*Αναρτήθηκε στην ομάδα μου στο fb "Αρβανίτες" στις 23/5/2014

Διαβάστε: Μ. Γερολυμάτου,Η Θήβα κέντρο εμπορίου & επικοινωνιών τον 12ο αι.