Ο Άγιος Παντελεήμων του Βαρνάβα

Το εκκλησάκι χτίστηκε το 1948 στην παραλία του Βαρνάβα.Η παραλία αποτελείται α-πό τρία ανοίγματα κι έναν κολπίσκο.Το Ντόρμπερι,τον Άγιο Δημήτρη (κολπίσκος),το Σκάλωμα και το Σπαλίκι.Κοιτώντας την Εύβοια,δεξιά της παραλίας Βαρνάβα βρίσκε-ται το Σέσι Γραμματικού και αριστερά της οι Άγιοι Απόστολοι του Καλάμου.Ο άγ. Παντελεήμων βρίσκεται εκεί που ξεκινά το Σκάλωμα.Είναι το τελευταίο παραδοσιακό ξωκλήσι που φτιάχτηκε στον Βαρνάβα.

Οι αρβανίτες στα παράλια μέρη τους έφτιαχναν "Αγίες Μαρίνες",στα βουνά "Προφή-τες Ηλίες".Είναι παράδοξο πως οι Βαρναβιώτες πρόγονοί μας,αφού έφτιαξαν δύο ξω-κλήσια δίπλα στο κύμα (Άγιος Δημήτριος και Άγιος Παντελεήμων),δεν αφιέρωσαν κανένα στην Αγ. Μαρίνα! Το είχα ψάξει,αλλά δεν βρήκα άκρη.Μια εξήγηση για τον άγ. Παντελεήμονα μπορεί να είναι ότι εορτάζει κατακαλόκαιρα (24 Ιουλίου) κι έτσι ταίριαζε δίπλα στο κύμα.

"Αρβανίτης" άγιος ήταν ο άγιος Μερκούριος.Στην ουσία,πρόκειται για "αγιοποίηση" η-γετικών μορφών της Αρβανιτιάς (Μερκούρης Σπάτας & Μερκούρης Μπούας,14ος αι.).Mercurius λεγόταν στα λατινικά ο θεός Ερμής.Οι Αρβανίτες έζησαν αιώνες ως υ-πόδουλοι των Ρωμαίων (3ος π.Χ.-4ος αι. μ.Χ.) και υιοθέτησαν αρκετά Λατινικά γλωσσι-κά δάνεια.Το Μερκούρης παρέμεινε ως επώνυμο σε διάφορες αρβανιτοπεριοχές.

Παλιότερα,κυκλοφορούσαν φήμες ότι πέριξ του ναΐσκου είχαν κρύψει λίρες οι Εγγλέ-ζοι! Λεγόταν μάλιστα,ότι γι΄ αυτό ακριβώς φτιάχτηκε τότε (1948),για να κρυφτεί πολύ-τιμο χρήμα.Βέβαια,το ίδιο έχω ακούσει και για άλλες τοποθεσίες στον Βαρνάβα και με τα μάτια μου έχω δει (και φωτογραφήσει) λάκκους αναζήτησης θησαυρού στην αγία Παρασκευή Κοκκινιάς (Καλάμου) και στον προχριστιανικό Πύργο,δίπλα στο στρατό-πεδο.

Να προσθέσω,τέλος,ότι μέχρι το 1965 περίπου,πριν ξεσπάσει η φρενίτιδα πώλησης γης απ΄ τους Βαρναβιώτες,οι παράλιες εκτάσεις τους θεωρούνταν απ΄ τους ίδιους άχρηστες κι ανυπολόγιστες.Αποτελούσαν κακό μερτικό και κακή προίκα.

Ο Βαγγέλης Τσιμίνης (ΒαγγελΜαλαμούλης) ακόμα,μου ΄χε πει ότι ο μεγάλος συντοπί-της μας,ο Βαγγέλης Σκουβαράς (ήσαν καρδιακοί φίλοι από παιδιά),είχε ανακαλύψει τμήματα αρχαίας οδού που ένωνε την Ραμνούντα με το Αμφιάρειο! Μου υπέδειξε χο-ντρικά κάποια σημεία.Κανονίσαμε να πάμε να μου δείξει ακριβώς.Ο καιρός πέρναγε, διορίστηκα μακριά,ήρθαν άλλες προτεραιότητες,ο μπαρμπα-Βαγγέλης "έφυγε",δεν μου έδειξε...

Γιάννης Βασ. Πέππας

Διαβάστε ακόμα:

Βαρναβιώτες-Νταρανιώτες

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΣΚΟΥΒΑΡΑΣ

Τουρκαντώνης