«Γκέμμα», η συνεκτική θεώρηση του Λιαντίνη

«Γκέμμα»,  η συνεκτική θεώρηση του Λιαντίνη

Γκέμμα είναι μία άλλη ονομασία του άστρου Αλφέκκα που είναι το λαμπρότερο αστέρι στον αστερισμό του Βορείου Στεφάνου.Ο λόγος που ο Λιαντίνης επέλεξε να δώσει ως τίτλο στο βιβλίο,που έμελε να ΄ναι το τελευταίο του,αυτόν τον αστρονομικό όρο είναι γιατί είχε πια καταλήξει μέσα από τις διαδρομές,τις γνώσεις και το βίωμα σε μια σφαιρική,συμπαντική θα έλεγα,ενατένιση των πραγμάτων.Ο φυσικός κόσμος ορθώνεται πάνω σε μαθηματι-κές σχέσεις,στις ίδιες που ο Σοφοκλής συμπλέκει την κοινωνική συμβίωση κι ο Φρόυντ ανιχνεύει τις ψυχικές συνιστώσες.Όλα θη-λυκώνονται με αριθμητική ευταξία,συναρμόζουν και φυτρώνει αρμονία.Από τον ταπεινό ευκολόφτιαχτο αρμό (αρμ-ός) γεννιέ-ται θεϊκή λειτουργική αρμονία (αρμ-ονία)! Τα πάντα όλα,που λέει κι ο Αλέφαντος!

Ο φυσικομαθηματικός λογισμός,η Αττική τραγωδία,το δημοτικό τραγούδι,ο Γκαίτε,ο Φρόυντ,ο Δάντης,ο Καβάφης,ο Όμηρος και ο Σολωμός γίνονται ένα.Κατά τις πληροφορίες απαιτήθηκαν επτά χρόνια για να ολοκληρώσει ο στοχαστής  την «Γκέμμα».Δεν είναι καθόλου παράξενο αυτό,αν σκεφτεί κανείς τι όγκος παράταιρων πληροφοριών σωρεύτηκαν μέσα στο βιβλίο,τι εκτεταμένο εύρος κριτικής ανάλυσης επιχειρήθηκε και ποια φιλοσοφική ματιά ανα-πτύχθηκε.

Και όλα αυτά με μία γραφίδα ποιητική,πλούσια,κελαρυστή σαν γάργαρο νερό ορεινής πηγής.Θυ-μίζει αρκετές φορές την γλαφυρή πολυπλοκότητα του Καζαντζάκη,τον οποίο όμως (μαζί με τον επίπεδο Σεφέρη),σε κάποιες ευθείες ηχηρές νύξεις του δεν φαίνεται να τον έχει και πολύ ψηλά… Τα προϊόντα της σκέψης του Λιαντίνη δεν απευθύνονται στον καθένα,δεν αφορούν όλους.Θα τολμούσα να πω ότι το ακροατήριο του,το κοινό του εκ των πραγμάτων καθίσταται περιορισμένο.Η συνεκτική θεώρηση του Λιαντίνη απαιτεί ολόπλευρη κεντρομόλα ματιά,πλατιά αισθητική και ανατρεπτικό-τητα.Ο τρόπος που ξεκοκαλίζει δύο ιστορίες από την Οδύσσεια αποτελεί υπόδειγμα για το πώς πρέπει να αντιμετωπίζονται και να ανατέμνονται τα Ομηρικά έπη.Όχι με την μουχλιασμένη γραμμική στερεοτυπική προσέγγιση μεσοπολεμικής δασκάλας που αγκυλώνει τα μυαλά σε σχο-λικές αίθουσες και αμφιθέατρα,αλλά με μια παιχνιδιάρικη χαρωπή,υμνητική της ελεύθερης φρόνη-σης,διαδικασία αποσυμβολισμού.

Τον Λιαντίνη τον απασχολεί ο άνθρωπος.Τα μεγάλα οντολογικά ερωτήματα του έρωτα και του θά-νατου.Δεν παγιδεύεται σε βαρύγδουπες ακαταλαβίστικες αμπελοφιλοσοφίες.Στέρεος,γήινος και αν-θρώπινος ο προβληματισμός του.Προσπαθεί να σταθεί απέναντι στα παντοτινά υπαρξιακά ζητή-ματα με αξιοσύνη και αντρίκια.Δεν είναι εύκολο ούτε γι΄ αυτόν ούτε για κανέναν μας.

Τον παιδεύει,ακόμα,βασανιστικά ο Έλληνας.Ορίζει ως αιτία της κακοδαιμονίας μας από το Βυζάντιο και δώθε την απώλεια του αρχαιοελληνικού παρελθόντος μας και την αντικατάστασή/παραμέρισή του από ένα Ιουδαιοχριστιανικό γίγνεσθαι.Ο Έλληνας (Ελληνοέλληνας,όπως τον λέει) κατάντησε Ελληνοεβραίος.Συναντιέται σε αυτό το σημείο με την οπτική του Σκαρίμπα και του Κορδάτου,αν κι αυτοί διακρίνονταν από άκαμπτο γενικευτικό μαρξισμό κι όχι από αντι-εβραϊκό μένος.

Είναι ο λόγος που κάποιοι φανατικοί της μονομέρειας,της παρερμηνείας και της πόλωσης άκριτα τον κατατάσσουν στο ανάβαθο στρατόπεδο του παγανισμού και δωδεκαθεϊσμού.Είναι το μόνο ση-μείο που,θα έλεγα,ότι ο Λιαντίνης λαθεύει.Ολη η Αρχαιοελληνική θρησκευτική αντίληψη διαχύθηκε και μπολιάστηκε στην διάδοχη Ορθοδοξία.Τα έχει επισημάνει αναλυτικά (αλλά όχι με την πρέ-πουσα επιμέλεια˙ το δηλώνει και η ίδια) η Λιλή Ζωγράφου στην «Αντιγνώση» της.Αλλά τούτο το εισαγωγικό σημείωμα δεν στοχεύει στην κριτική αξιολόγηση της «Γκέμμας»,αλλά στην ενθουσιώδη προβολή και παρουσίαση της.

Γιάννης Βασ. Πέππας, Φιλόλογος – Συγγραφέας

Κάντε λήψη του βιβλίου «Γκέμμα»,πατώντας εδώ

Κατεβάστε κι αυτά τα βιβλία:

Κ. Καστοριάδης, Θρυμματισμένος κόσμος

Α.Α. Γεωργιάδης, Ομοφυλοφιλία στην Αρχαία Ελλάδα

Γιάννης Σκαρίμπας, Το 1821 και η αλήθεια