• Μπάου κάου
Κράτα βόδι
Φράση που προήλθε απ΄ το όργωμα,όταν αυτό
γινόταν ακόμα με ζώα,πριν την έλευση των τρακτέρ.Πρόλαβα αυτή την περίοδο,αλλά
με μουλάρια (ένα μουλάρι έσερνε το αλέτρι).Βόδια δεν υπήρχαν στην περιοχή
μου,παρά μόνο α-γελάδες από λιγοστές οικογένειες.Εν πάση περιπτώσει,εγώ δεν
θυμάμαι όρ-γωμα με βόδια (μπορεί να συνέβαινε),αλλά δεν έχει και καμμία σημασία.Φαί-νεται ότι ο ζευγολάτης,όταν το ζεμένο στο αλέτρι βόδι έβρισκε κάποιο
εμπόδιο ή παραπάταγε ή (το πιθανότερο και συνηθέστερο) ξέφευγε το αλέτρι απ΄
τα χέ-ρια του ξωτάρη,αυτός απευθυνόταν στο ζώο του μ΄ αυτή τη φράση,εννοώντας
να ορθοπατήσει ξανά ή να τον περιμένει να αδράξει ξανά και γερά τα χερούλια του
βαριού εργαλείου του.Η τόσο άμεση και ζωντανή επικοινωνία ανθρώπων και ζώων
δεν πρέπει να ξενίζει,γιατί άλλη ήταν η ποιότητα και το περιεχόμενο της ζωής
τότε,άλλες οι συνθήκες και οι ιεραρχήσεις και εντελώς διαφορετική η φιλοσοφία
της καθημερινότητας.Η μικρή φράση,όπως φαίνεται,αρχικά θα στρε-φόταν σε άτομο
αργόστροφο,που αδυνατούσε να αντιληφθεί την ουσία μιας κα-ταστάσης,αυτούς που
και σήμερα αποκαλούμε υποτιμητικά βόδια
ή λέμε αυτός έχει βγάλει βοϊδοσχολή.Όταν
όμως η συνθήκη άλλαξε κι αποσύρθηκαν τα βό-δια απ΄ την διαδικασία του
οργώματος,χάθηκε δηλαδή η αρχική οργανική πρω-τογενής σύνδεση,ο μικρός
χαρακτηρισμός απόκτησε άλλο νοητικό συμβολισμό, που δεν είχε να κάνει με την
βραδύτητα και την ολιγόνοια κάποιου ανθρώπου (αγρόν ηγόραζε,κοιμάται
όρθιος,δεν καταλαβαίνει Χριστό).Χρησιμοποιόταν με την
έννοια: τα βόδια μας αργά,δηλαδή ως
μια γενικευμένη αναφορά.Αλλά και αυτό εξελίχθηκε,για να φτάσει στην
τελική,σημερινή του κατάληξη.Αυτό το ζευγάρι ομοιοκατάληκτων μονοσύλλαβων
λέξεων,με σχεδόν συνθηματική χροι-ά,έφτασε να δηλώνει το ακατανόητο,το
ανισόρροπο,το χάι-χούι,το τάμπα-τού-μπα,τον παραλογισμό και άλλες συναφείς
έννοιες,μετέωρες ανάμεσα στο λογι-κό και το παραδεκτό απ΄ την μία και το αφύσικο
κι ανορθόδοξο απ΄ την άλλη. Έτσι λοιπόν,μια μικρή φράση που πήγασε από συγκεκριμένη
οικονομική, εργασιακή συνθήκη κατέληξε μέσα απ΄ τις διαδρομές της στον χρόνο και
το παιχνίδισμα με τις μεταφορικότητες να δηλώνει το αλλοπρόσαλλο,το ακαταλα-βίστικο,το
τυχάρπαστο και το πέρα βρέχει.
Από το υπό έκδοση βιβλίο μου "Παροιμίες,κατάρες και λαϊκές φράσεις των αρβανιτοφώνων Ελλήνων".
Γιάννης Βασ. Πέππας, Φιλόλογος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια να σχετίζονται με την ανάρτηση και να είναι ευπρεπή.
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.