Υπήρχε στην αρχαιότητα ένα εφηβικό παιχνίδι,ο
εφεδρισμός.Σ΄ αυτό,ένας νεαρός κουβαλούσε στις πλάτες του έναν άλλο
νεαρό.Έπαιζαν δηλαδή,το άλογο και τον αναβάτη του.
[εφ-εδράω,επί+έδρα)• κάθημαι επί τινος, επικάθημαι /
στηρίζομαι επί τίνος.
έφ-εδρεία,η• το να κάθηται τις επί τινος ή πλησίον τινός.
/ το παραμένειν εν αναμονή, ενέδρα.
εφ-εδρεύω• κάθημαι,στηρίζομαι επί τινος. /
παρακάθημαι,παραμονεύω, επιτηρώ, καιροφυλακτώ, σταματώ.
έφ-εδρος,o• ο καθήμενος επί τινος / ο καθήμενος επί
άρματος συρομένου υπό λεόντων,ο καθήμενος πλησίον, παρακαθήμενος. / ο
παρακαθήμενος και παραφυλάττων, ενεδρεύων, παραμονεύων./ ο ευρισκόμενος εν
εφεδρεία, ο αναμένων όπως καταλάβη την θέσιν άλλου.
εφ-έζομαι,αποθ.• κάθημαι επί τινος, επικάθημαι. / κάθημαι
πλησίον, παρακάθημαι.]
Το ίδιο ακριβώς παιχνίδι συναντάμε και στους
αρβανίτες.Λεγόταν καλιακούτσα.
Όταν ήμασταν μικρούληδες,ο κατά πέντε χρόνια μεγαλύτερος
αδελφός μου συχνά με έπαιρνε καλιακούτσα.Το ίδιο,φυσικά,γινόταν και με όλα τα
άλλα πιτσιρίκια.
Η κατάληξη –ουτς [όπως και –ους, –ατς, –οτς] είναι
υποκοριστική [βλέπε: Πανούς ← Παναγιωτάκης, Γιωργάτς ← Γιωργάκης, Κολιότς ←
Νικολάκης].
Στο θέμα εντοπίζεται η λέξη κάλι ή κάλιε=άλογο.Καλιακούτσα
δηλαδή,σημαίνει αλογάκι.
Η λέξη κάλι είναι το αρχαιοελληνικό επίθετο Κέλης που
προσδιόριζε τον ίππο. Κέλης ίππος: κινούμενο,διατασσόμενο
άλογο.Προοδευτικά,ουσιαστικοποιήθηκε και ταυτίστηκε με τον ίππο.
[κελεύω • κινώ (ωθώ) προς τα εμπρός, παρακινώ, παροτρύνω
/ διατάσσω, παραγγέλλω (επί ίσων ή και επί ανωτέρου προς κατώτερο / επιμόνως
(θερμώς) παρακαλώ,ικετεύω (επί κατωτέρου προς ανώτερον).
Κέλης, -ητος, ο( κέλλω) • ίππος ιππασίας, δρομικός, ο μη
ζευγνύμενος μετ΄ άλλου. / ταχύπλουν πλοιάριον μέ μίαν μόνον σειράν κωπών (λατ.
celes,celοχ).
Ετυμ.: Κέλης, λακ. κέληξ• κατά τινας συγγ. τω κέλλω,
κέλομαι, κελεύω• πρβλ. ίπποισι κελητίζειν=πηδάν εκ του ενός ίππου εις τον
άλλον.
Κελητίζω •επιβαίνω κέλητος,ιππεύω,είμαι δεινός ιππεύς
(κυρίως επί ιππευόντων δύο ίπππους, μεταπηδώντων δηλ. εκ του ενός εις τον
άλλον.
Κελήτιον • υποκορ. του κέλης]
Γιάννης Βασ. Πέππας, Φιλόλογος-Συγγραφέας
και στην β.ελλαδα το λενε γκαλιαγκουτσα!
ΑπάντησηΔιαγραφή